Masterclass drone- en sensorjournalistiek: innovatie hoeft niet duur te zijn

Wie wil experimenteren met dronejournalistiek of sensoren wil inzetten om datajournalistiek te bedrijven hoeft daarvoor echt geen vermogen aan apparatuur te kopen. Dat is de voornaamste conclusie van de masterclass ‘drone and sensor journalism’, die afgelopen vrijdag plaatsvond op het Media Park in Hilversum. De masterclass werd gegeven door Ben Kreimer, die als fellow verbonden is aan het BuzzFeed Open Lab en in die hoedanigheid veel ervaring heeft opgedaan met drone- en sensorjournalistiek.

Regelgeving in veel landen rem op dronejournalistiek
Dronejournalistiek staat wereldwijd nog in de kinderschoenen. Deels is dat het gevolg van strenge regelgeving in veel landen, die het professionals zo goed als onmogelijk maakt om drones in te zetten voor journalistieke doeleinden. Zo ook in de Verenigde Staten, het thuisland van Ben Kreimer. Zijn oplossing was eenvoudig: reis naar landen waar je wél aan de slag kunt met drones en doe daar ervaring op met dronejournalistiek.

Kreimer deed zijn eerste ervaringen op met een Parrot AR.Drone: een eenvoudige quadcopter die uitgerust is met een camera. Dat smaakte naar meer, en al snel volgde er een DJI Phantom 1 met GoPro camera. Met die drone voerde Kreimer in samenwerking met het Drone Journalism Lab zijn eerste journalistieke project uit: een verslag over de droogte van 2012 rond de Platte River in Nebraska. Hij maakte daarbij gebruik van een drone om de drooggevallen rivier in beeld te brengen.

Maanden later ontving Kreimer echter een brief van de Amerikaanse luchtvaartautoriteiten (FAA), die hem lieten weten dat hij illegaal bezig was en dat hij een vergunning nodig had om gebruik te blijven maken van drones. Dat deed hem besluiten om uit te wijken naar landen als India en Kenia, om daar verder te experimenteren met dronejournalistiek. Aanvankelijk met de Phantom 1 en later met een drone van 3D Robotics, maar die beviel niet zo goed. Momenteel maakt Kreimer gebruik van een Phantom 3 Professional.

Portable en snel gebruiksklaar
Het voordeel van het werken met een consumentenquadcopter zoals de Phantom 3 is dat deze uitermate portable is en bovendien snel vliegklaar te maken is. Dat is met uitstek ideaal voor journalisten die veel het veld in gaan om reportages te maken. Bovendien ziet de Phantom er ‘vriendelijk’ uit, waardoor je eigenlijk nooit problemen krijgt bij de bagagecontrole op vliegvelden.

Het voordeel van het werken met drones is dat je de wereld kunt laten zien op een manier die eerder niet mogelijk was. Een voorbeeld hiervan wordt getoond in onderstaande video, die opgenomen werd in een hotel in Udaipur (India). Eerst komt het interieur van het gebouw voorbij, waarna de drone opstijgt en de omgeving laat zien: iets wat met conventionele apparatuur onmogelijk is.

Immersive 360 graden video’s
Interessant wordt het als je de drone uitrust met een 360 graden camera, waardoor een nieuwe vorm van immersive journalism mogelijk wordt. De beelden die de drone opneemt kun je bijvoorbeeld terugkijken met een virtual reality bril, waarbij de kijker letterlijk alle kanten op kan kijken en de omgeving beleeft alsof je zelf aanwezig bent. Het is ook mogelijk om de video’s te bekijken op een tablet, waarbij je de tablet om je heen kunt bewegen om de video vanuit een andere hoek te bekijken.

De benodigde apparatuur hoeft geen vermogen te kosten: gebruik makend van een MakerGear 3D printer in het BuzzFeed Open Lab maakte Kreimer een frame voor 2 standaard GoPro camera’s, uitgerust met 180 graden fisheyelenzen. Deze setup kostte 1.520 dollar, inclusief drone. Daar komt nog een paar honderd dollar bij voor de Autopano software, om de beelden te stitchen. De resulterende 360 graden video’s worden inmiddels ondersteund door platformen als YouTube en Facebook.

https://www.youtube.com/watch?v=qmMMt-1qcYk

3D modellen
Een andere interessante toepassing van drones voor journalistiek gebruik is het maken van interactieve 3D modellen van gebouwen of zelfs hele gebieden. Het resultaat is fascinerend: onderstaande interactieve 3D weergave toont bijvoorbeeld een archeologische site in het zuiden van Turkije.

Ook hierbij geldt dat de benodigde apparatuur niet kostbaar hoeft te zijn: Kreimer maakte gebruik van een Phantom 2 met Canon SX260 camera om foto’s te maken die hij later kon inlezen in een pakket om 3D modellen te maken. De benodigde camera-ophanging bestond uit een plastic flessendop: met een beetje inventiviteit kom je een heel eind. De software om de 3D modellen te maken op basis van losse foto’s is niet duur en eenvoudig in gebruik: Kreimer gebruikte Agisoft Photoscan, een pakket van 160 euro. Tegenwoordig zijn er voor dit doel zelfs gratis cloudoplossingen voorhanden.

Elk 3D model is het resultaat van honderden foto’s vanuit verschillende hoeken, die dan door de software worden geanalyseerd. Dan is het wel zo handig dat de drone volgens een patroon vliegt. Hiervoor maakte Kreimer handig gebruik van Ground Station, een handige feature in de DJI app die je in staat stelt om van tevoren een route te programmeren.

Datajournalistiek op basis van goedkope sensoren
Aanvullend op het gebruik van drones bieden goedkope microcontrollers en uiteenlopende sensoren fascinerende mogelijkheden voor journalisten. Voor een eerste project van Kreimer op dit vlak werd gebruik gemaakt van bewegingsmeters in een eenvoudige behuizing, met als doel om in kaart te brengen hoe ruw er met bagage wordt omgegaan op vliegvelden.

De sensoren werden in een aantal koffers geplaatst, die daarna een aantal transits doormaakten op verschillende vliegvelden. De bewegingsdata werd tijdens de gehele reis opgeslagen in het ingebouwde geheugen. Achteraf kan deze data in een grafiek worden weergegeven, op basis waarvan je de reis kunt reconstrueren en conclusies kunt trekken, zoals het feit dat de bagage in de V.S. nog het ruwst werd behandeld.

Toekomstige projecten
Voor nieuwe projecten op het gebied van datajournalistiek wil Ben gaan experimenteren met gegevens op basis van crowdsourcing. Het idee is om de luchtkwaliteit in grote steden in India te gaan monitoren, gebruik makend van sensordata afkomstig van individuen. Uniek is dat het ontwerp voor de sensorhardware volledig open source wordt gemaakt: deelnemers kunnen dus hun eigen sensoren creeëren, waardoor het onderzoek in theorie eenvoudig schaalbaar is.

Ook wil Kreimer gaan experimenteren met fixed wing drones die in staat zijn om lange afstanden af te leggen, en daarmee bijvoorbeeld uitgestrekte vluchtelingenkampen in beeld te brengen. Volgens Kreimer zijn dankzij de combinatie van drones met sensoren ook geheel nieuwe verhaalvormen mogelijk: “Er kan zoveel meer dan alleen een camera laten rondvliegen en foto’s of video’s maken.”

Helaas is het wel zo dat niet iedereen zich even goed gedraagt. Als gevolg van een incident waarbij een team van een tv-zender met een drone te dicht bij de president van Kenia kwam is in dat land het gebruik van drones inmiddels taboe. Kreimer pleit er dan ook voor om je aan de geldende regels te houden en geen onnodige risico’s te nemen.

Meer lezen over dit onderwerp? Bekijk ons Dossier dronejournalistiek