De haat-liefdeverhouding tussen dieren en drones

Het is vandaag dierendag, voor ons een mooie aanleiding om eens stil te staan tussen de soms moeizame relatie tussen dieren en drones. We herinneren ons allemaal nog wel de video van de boze chimpansee die een drone uit de lucht mept, en niet zo heel lang geleden stond er een dronepiloot voor de rechter vanwege het met een drone verontrusten van een kudde runderen. Fauna en onbemande luchtvaart, het lijkt een moeizame combinatie. Maar gelukkig zijn er ook veel positieve zaken te melden over dieren en drones.

Indringer

Net zoals veel andere technologische ontwikkelingen kunnen drones een flinke impact hebben op het wel en wee van dieren. Veel vogels bijvoorbeeld zien een drone als een vervelende indringer in hun habitat, en zullen er alles aan doen om deze te verjagen. Op YouTube wemelt het dan ook van video’s waarin te zien is hoe meeuwen, ganzen en andere vogels drones aanvallen. De Nederlandse politie gaat nog een stap verder en traint zelfs zeearenden in het onschadelijk maken van ongewenste drones.

Paniek

Ook dieren die op de grond leven moeten in sommige gevallen niets hebben van drones. Koeien en herten bijvoorbeeld kunnen in paniek raken als er een drone laag boven hun hoofd vliegt, en slaan in sommige gevallen zelfs op de vlucht. Een jaar geleden schreef een boswachter van Staatsbosbeheer bij zo’n geval in de Oostvaardersplassen een bekeuring uit aan een dronepiloot. Die liet de zaak echter voorkomen en de rechter achtte niet bewezen dat er sprake was van moedwillige verstoring van de rust.

Dat je niet tijdens het broedseizoen met een drone boven een vogelbroedgebied moet gaan vliegen, dat begrijpen de meeste mensen wel. De vraag is echter of drones per definitie verbannen moeten worden uit natuurgebieden, want in veel gevallen is er niets aan de hand en worden er geen dieren verstoord. Staatsbosbeheer maakt zelf bovendien ook gebruik van drones. De organisatie is dan ook niet pertinent tegen drones in natuurgebieden, maar zou wel graag zien dat er meer duidelijkheid komt.

Huisdieren

Niet alleen in het wild levende dieren, maar ook huisdieren kunnen soms onvoorspelbaar reageren op drones. Het zal niet de eerste keer zijn dat een nieuwsgierige hond opspringt naar een drone en daardoor gewond raakt aan zijn snuit. Je doet er als dronepiloot daarom altijd verstandig aan om tijdens het opstijgen en landen extra alert te zijn op huisdieren in de directe omgeving.

Reekalfjes en weidevogels opsporen

Gelukkig zijn er ook talloze positieve ontwikkelingen te benoemen als het gaat om dieren en drones. Zo zijn er in Nederland met succes drones met infraroodcamera’s ingezet om reekalfjes op te sporen in grasvelden die op het punt staan gemaaid te worden. Dezelfde techniek wil men nu gaan gebruiken om nesten van bedreigde weidevogels op te sporen, en de eieren en kuikens daardoor in geval van gevaar op tijd in veiligheid te brengen.

Dan is er het voorbeeld van de anti-stroop drone, eveneens een ontwikkeling van Nederlandse bodem. Een team van jonge onderzoekers wilde drones inzetten om onder andere neushoornstropers vanuit de lucht op te sporen. Inmiddels wordt er hard gewerkt aan software die op basis van geavanceerde beeldherkenning automatisch alarm slaat als er sprake is van verdachte situaties. Dezelfde software kan overigens ook door boeren gebruikt worden om koeien te tellen.

Wetenschappelijk onderzoek

Verder worden er inmiddels op talloze plekken over de hele wereld drones ingezet om zowel ter land als ter zee onderzoek te doen naar dieren in hun leefomgeving. Zo worden er drones gebruikt om haaien te tellen en walvissnot op te vangen, en morgen lees je op Dronewatch een artikel over wetenschappers die drones inzetten om zeeschildpadden te volgen. Ook voor dierenbescherming op zee komen drones handig van pas: de internationale organisatie Sea Shepherd gebruikt drones om illegale vissers te verjagen.

Drones hebben nu eenmaal het voordeel dat ze op eenvoudig op moeilijk door mensen te bereiken plekken kunnen komen, en uitgerust kunnen worden met allerlei sensoren om data te verzamelen. Mits verantwoord ingezet kunnen drones daarom veel betekenen voor dieren. En misschien moeten ook dieren gewoon een beetje wennen aan de zoemende apparaten in de lucht, net zoals ze ooit ook moesten wennen aan voorbijrazend verkeer en overvliegende vliegtuigen.