Achtergrond

Vooruitblik op 2017: nieuwe regelgeving voor recreatieve dronepiloten

Met nog maar een paar dagen te gaan tot oud en nieuw is het een mooi moment om even vooruit te kijken naar 2017. Wat kunnen we komend jaar verwachten op het gebied van drones, regelgeving en marktontwikkeling? Je leest het in de vooruitblik op 2017 van Dronewatch.

Regelgeving
Het kan bijna niet anders dan dat komend jaar de Regeling modelvliegen op de schop gaat. Dat is ook niet zo vreemd, als je bedenkt dat deze regeling aanvankelijk bedoeld was om het bestuurders van modelvliegtuigjes en -helikopters hun hobby te laten beoefenen, vaak in clubverband en op daarvoor bestemde modelvliegvelden. Toen de eerste drones op de markt verschenen werden deze door de wetgever gemakshalve ook onder de Regeling modelvliegen geschaard.

De wetgeving zelf zal – met Europese richtlijnen op komst – niet worden omgegooid, maar de verwachting is wel dat voor recreatieve vliegers dezelfde beperkingen gaan gelden als die van toepassing zijn op mensen die beschikken over een ROC-light. Met andere woorden: niet hoger dan 50 meter, niet verder dan 100 meter vanaf de bestuurder en minstens 50 meter afstand houden van wegen, mensen en bebouwing. Een andere logische verandering is een verlaging van het maximumgewicht van drones waarmee hobbymatig wordt gevlogen.

We denken dat er in 2017 nog geen verplichte registratie ingevoerd gaat worden voor hobbytoestellen. Dat is iets wat waarschijnlijk op Europees niveau geregeld gaat worden, en dan hebben we het op z’n vroegst over 2018, zo niet 2019. Ook achten we de kans niet groot dat er in 2017 een verplicht ‘brommerrijbewijs’ voor recreatieve vliegers ingevoerd gaat worden. Het ligt meer voor de hand dat zoiets onderdeel gaat uitmaken van een verplichte droneregistratie.

Mogelijk krijgen houders van het volledige ROC meer bevoegdheden. Denk daarbij aan het uitvoeren van vluchten binnen CTR-gebieden of boven bewoond gebied. Die zullen in hun Operations Manual dan wel moeten kunnen aantonen dat dergelijke vluchten veilig uitgevoerd kunnen worden.

Drone testcentra
In 2017 zullen er een aantal testlocaties voor drones het levenslicht zien. In Twente begint Space 53 al aardig op stoom te komen, op voormalig vliegveld Valkenburg zijn er inmiddels ook wat drone-ondernemers te bespeuren en er wordt ook werk gemaakt van een testlocatie bij vliegbasis Woensdrecht. Samen met het reeds bestaande NLR RPAS Centre in Marknesse telt Nederland dan eindelijk een paar locaties waar met experimentele toestellen gevlogen kan worden.

Overigens zijn er in ons land maar weinig partijen die daadwerkelijk drones ontwikkelen en die vervolgens willen testen. Je moet bij die testcentra eerder denken aan een plek waar experimentele software of nieuwe toepassingen in de praktijk uitgeprobeerd kunnen worden. Ook zijn er steeds meer ondernemers die hun brood verdienen met het ontwikkelen van anti-drone toepassingen en detectiesystemen, en ook die willen graag hun oplossingen in de praktijk kunnen toetsen.

Nieuwe toestellen
Je hoeft niet over een kristallen bol te beschikken om te kunnen voorspellen dat er in 2017 weer heel wat nieuwe drones geïntroduceerd zullen worden. DJI zal wel met een Phantom 5 en een goedkopere uitvoering van de Mavic Pro komen, en wellicht ook nog met zeer specialistische systemen voor bijvoorbeeld landbouwtoepassingen. Parrot komt misschien wel met een Bebop 3, en ook van Yuneec verwachten we nog wel het één en ander. Spannend zal ook de marktintroductie van PowerVision zijn, wiens PowerEgg drone komend jaar in Nederland op de markt zal verschijnen.

De PowerEgg van PowerVision

De vraag is echter of er nog veel nieuwkomers zullen komen in 2017. De afgelopen paar jaar hebben heel wat partijen zich lelijk verkeken op de dronemarkt. Aan grootse plannen geen gebrek, maar om die om te zetten naar daden, dat blijkt toch lastiger dan gedacht. Kijk maar naar de Lily drone, of naar de Karma van GoPro. Hopelijk beseffen nieuwkomers zich dat ze hun geld beter in ontwikkeling, productie en logistiek kunnen stoppen in plaats van in marketing, zodat we in 2017 niet teveel gebakken lucht voorgeschoteld krijgen.

Kijkend naar de technologische ontwikkelingen, dan zijn er waarschijnlijk vooral op softwarevlak innovaties te verwachten. Natuurlijk, drone hardware kan nog altijd kleiner, krachtiger en zuiniger worden, maar de echte ontwikkelingen vinden plaats op het gebied van de aansturing. Denk dan aan nog slimmere geofencing, uiteenlopende apps die je in staat stellen om je drone verschillende soorten werk te laten doen, en het inpassen van drones in complexe workflows rond bijvoorbeeld het uitvoeren van inspecties.

ROC-light shakeout
Ook al is het nog maar een halfjaar geleden dat het ROC-light geïntroduceerd werd, en er nog maar enkele tientallen mensen zijn die zichzelf dronepiloot van beroep kunnen noemen, denken we dat er al in 2017 een eerste shake-out zal plaatsvinden. Want het zal in de praktijk best tegenvallen om aan genoeg leuke foto- en filmklussen te komen om het wiel draaiend te houden. Je moet over een groot netwerk beschikken om genoeg werk toegespeeld te krijgen, en dan moet je het ook nog met name van de lente en de zomer hebben, want dan worden de meeste beelden geschoten. En dat je een drone kunt besturen wil nog niet zeggen dat je ook mooie plaatjes kunt maken: ‘gewone’ luchtfoto’s hebben mensen onderhand wel genoeg gezien, dus je zult als commercieel dronefotograaf echt met kwaliteit moeten komen.

Geld verdienen met een ROC-light zal niet voor iedereen zijn weggelegd

Zoals in zoveel branches geldt is het ook met dronevliegen get niche, get big or get out. Met andere woorden: specialiseer jezelf in één type opdracht of toepassing en wordt marktleider op dat gebied, of wordt als ondernemer dusdanig groot dat je allerlei soorten opdrachten kunt aanpakken en daar routine in ontwikkelt. Als je in het midden blijft hangen dan zul je op een gegeven moment alleen de kruimels kunnen pikken die anderen laten liggen, en dat is geen goede basis voor een volwaardig bestaan als drone-ondernemer.

Dat gezegd hebbende is er nog flink wat groei te verwachten in de markt. Alleen zal veel van die groei ook afhangen van wat er op het gebied van regelgeving gebeurt. Er is veel werkt te doen als het bijvoorbeeld gaat om inspecties van daken of installaties vanuit de lucht, maar dan moet het wel mogelijk zijn om boven bebouwing en industriegebieden te vliegen. En als daar al schot in komt, dan zijn het eerst alleen de volledige ROC-houders die daarvan profiteren, en vis je als ROC-light houder dus alsnog naast het net.

Gebiedsbeperkingen
De grote vraag is of het onlangs aangekondigde verbod op het vliegen met drones in de Zeeuwse Natura 2000-gebieden stand houdt, en zo ja, of het dan bij alleen Zeeland blijft: een woordvoerder van het ministerie van Economische Zaken gaf tegenover de NOS toe dat het verbod mogelijk ook in andere Natura 2000-gebieden ingevoerd wordt. Komend jaar zal duidelijk worden of het verbod in zijn huidige vorm stand kan houden, en zo niet, welke omwegen er vanuit de overheid gevonden worden om toch (tijdelijke) gebiedsbeperkingen op te leggen aan dronevliegers.

Hopelijk komt men bij zinnen en laat men het idee om Natura 2000-gebieden in zijn geheel te sluiten voor drone-operaties varen. Dat er tijdens het broedseizoen of de bronsttijd kleinere stukken luchtruim middels een NOTAM afgesloten worden voor al het luchtverkeer, dat is begrijpelijk en prima in te passen in het huidige systeem.

Creativiteit
Last nut not least voorzien we in 2017 een ware explosie van creatieve uitingen die mogelijk gemaakt worden door drones. Steeds meer filmmakers, fotografen en knutselaars raken in de ban van de vliegende robots, en dat leidt tot steeds mooiere dronevideo’s, luchtfoto’s en bouwprojecten. Zeker op het snijvlak van VR en 360º content zullen we prachtige projecten te zien krijgen, en er zullen weer talloze grappige of adembenemende stunts worden uitgevoerd met drones in de hoofdrol.

Laten we ondanks alle gedoe over regelgeving en dreigende verboden niet vergeten dat drones op talloze manieren positief en creatief ingezet kunnen worden. Via Dronewatch hopen we je ook komend jaar weer op de hoogte te houden van al het moois, wat niet betekent dat we daarmee onze ogen sluiten voor de negatieve aspecten van drones, want die zijn er nu eenmaal ook.

Happy flying in 2017!

Avatar foto

Wiebe de Jager

Wiebe de Jager (@wdejager) is oprichter van Dronewatch en auteur van de boeken Dronefotografie en Dronevideo's maken. Wiebe is A1/A2/A3 gecertificeerd dronepiloot en beschikt over een exploitatievergunning voor de Specific categorie.

8 gedachten over “Vooruitblik op 2017: nieuwe regelgeving voor recreatieve dronepiloten

  • Ik denk dat de “drone-professional” een kleine groep is en zal blijven, sterker nog: er zal een hele grote hybride drone-groep ontstaan zoals ik: professionele filmmakers /cameramensen die zelf gaan vliegen. Ik zie nu al veel professionele cameramensen met een drone in de achterbak. Als de weersomstandigheden en de locatie het toelaten, laten ze ook de drone even los. Als professionele allround filmmaker hoort de drone-optie gewoon al bijna in het standaard-pakket. Ik vlieg zelf al jaren met de Phantom 2 en heb getwijfeld of ik de volgende stap zou zetten richting dslr. Sinds de komst van ROC Light is die stap een stuk makkelijker geworden. Voor mijn documentaire huurde ik vorig jaar nog een “professionele” club in (ook zonder vergunning overigens!) met betere camera dan mijn Phantom + GoPro, kosten: €1500 voor een half dagje. Ik ga geen namen noemen. Maar; Voor een docu die ik met crowdfunding en subsidie bekostigde veel geld. Nu heb ik zelf de mogelijkheid om deze kwaliteit te schieten, en alles wat ik er dan mee “bijverdien” is dan meegenomen. Het is en zal nooit mijn hoofdinkomsten-bron worden, mijn hoofdinkomsten verdien ik met corporate video, commercials en lesgeven. Ik maak documentaires. Maar de mogelijkheden van zelf vliegen als filmmaker zijn tegenwoordig fantastisch te noemen. Wat een geweldige ervaring als cameraman om dit zelf te kunnen. Voorlopig heb ik nog geen betaalde opdracht op korte termijn waar ik de Inspire pro kan inzetten, maar dat gaat zeker gebeuren, ik hoop in februari de Roc light op zak te hebben en dan zien we wel wat er op me afkomt. In maart heb ik 2 klussen staan waarvan ik denk de drone te kunnen inzetten en mijn nieuwe documentaire gaan er deze zomer beelden voor schieten. Het handhaven van die afstanden (50m) lijkt me overigens onbegonnen werk, hoe gaat de politie dat controleren? En het verbod op natura 2000 in Zeeland is echt compleet doorgeslagen. Duidelijk achter een bureautje bedacht…. ik kom heel veel in Zeeland en grote delen van die gebieden is nu geen vogel te bekennen! En dat ze hem zouden aanzien voor een roofvogel? Hahaha. We wachten het rustig af en ondertussen blijf ik lekker doorvliegen/filmen…. een goed nieuwjaar gewenst!

    Beantwoorden
  • Kleine toevoeging op bovenstaande: ik vlieg dus niet meer met de Phantom maar sinds kort met de Inspire 1 Pro, de X5 camera en een Olympus 12 mm lens. Verbluffend resultaat. Wat een feest om mee te werken! We gaan een vliegende start maken!

    Beantwoorden
  • Beste Tjeerd,

    Ook ik behoor tot jouw bloedgroep, professioneel videoproducent met als corebusiness bedrijfsfilms. Mijn drone, een Yuneec Q500G, wordt af en toe ingezet als aanvulling op de normale opnamemogelijkheden op de grond. De bijbehorende Gopro Hero4 is voorzien van een bijzonder goede vertekeningsvrije groothoeklens waardoor ik de spuuglelijke fish-eyevertekening in alle foto- en videomodi vermijd. Voor de inzet moet je denken aan fabrieken en bedrijfspanden die doorgaans prima gefilmd kunnen worden binnen de grenzen van de wet wat hoogte en afstanden betreft. Ik heb hem zelfs meegesleept naar Brazilië om daar in opdracht van een Nederlands bedrijf enkele fabrieken te filmen.
    Zodra de Mavic fatsoenlijk leverbaar is zal ik die waarschijnlijk aanschaffen vanwege het lage gewicht en de bijbehorende eenvoudige procedure om legaal te kunnen opereren. En natuurlijk om de compactheid voor reizen per vliegtuig. Maar ook de Fotokite Phi, een drone aan een touwtje, heeft mijn aandacht omdat die veilig kan worden gebruikt op plekken waar een vrijvliegende drone niet meer mogelijk is. Hij neemt dezelfde Hero4 tot 30 meter hoogte mee naar boven. Met een registratie en verzekering voor de Fotokite en de Mavic kan ik in veel situaties legaal luchtopnamen maken.
    Een fatsoenlijke boterham verdienen met louter drone-opnamen maken lijkt me een lastige opgave. Wiebe schreef het al: get niche, get big or get out. Voor professionele videomakers is het ‘slechts’ een aanvulling op onze mogelijkheden, net zoals we een dolly, crane of jib inzetten om de productie weer wat mooier te maken.

    Een mooi 2017 gewenst,
    Hay

    Beantwoorden
  • Mijn ervaringen met dronevliegen kunt u op mijn website van Nederlandtopvideo, is een prive website, waarnemen.
    Ik heb er de grootse lol aan om mooie stukken land van boven te laten zien.
    Mijn doelstelling is om het ROC-Light bevret te gaan halen en commerciële vluchten ermee uit te voeren en dat kan ook betekenen mij ook in te zetten voor de journalistieke sector.
    Iets wat ik mijzelf als wet heb opgelegd is dat de drone bij het naderen van mensen en dieren direct naar beneden gehaald en uitgeschakeld wordt zodat ongelukken met de drone voor 1000% kunnen worden voorkomen.
    De drones zijn tot 25 kg onder je WA verzekering verzekerd je kan het wel het beste even aan jouw verzekeringswaarnemer doorgeven.
    Commercieel dien je je drone apart te verzekeren (rond de € 700,00 per jaar)
    Zelf ben ik klein begonnen en door oefening heb ik mij het redelijk eigen gemaakt.
    Wil je in Duitsland gaan vliegen commercieel of als hobby dien je een brevet te halen en een startvergunning. (kosten startvergunning € 250,00 voor twee jaar).
    In Nederland mag je s’nachts niet vliegen in Duitsland mag dat wel.
    Kijken indien de Europese wetgeving in werking treedt of ze de wetgeving in Nederland ook gaan invoeren en dat ’s nachts vliegen dan ook wordt toegestaan.
    Extra tip: Controleer je propellers of deze goed vast zitten voor de vlucht.
    Start alleen maar met goed gevulde accu(s) en zorg dat je afstandbediening ook qua accu vol is. Neem nooit het risico om met een kwart gevulde accu nogmaals te starten hierdoor kan de drone plotseling stoppen en neerstorten.
    ( Heb dit op 1 meter hoogte uitgeprobeerd).
    Wens jullie allemaal heel veel succes en vooral plezier.
    Hopelijk organiseren we in Zuid-Limburg ooit een mooie meeting waar we naar hartenlust kunnen vliegen met eventueel publiek erbij op een super veilige manier wel te verstaan.

    Beantwoorden
  • Mooi artikel Wiebe! Wij (Blik van Boven BV) herkennen ons prima in wat je aangeeft. Wij zijn 1 van de bedrijven die over een ROC beschikken met de extra aanvullende procedures zodat wij binnen de 50m zones mogen vliegen, hoger dan 400ft en tevens in haven/industrie. Op deze manier begeven we ons langzaam maar zeker steeds meer in de ‘get niche’ omgeving. We zijn door de CAA-NL, CAA-N en CAA-CA geautoriseerd en mogen o.a. in Noorwegen ook ’s nachts vliegen. Iets wat overigens aan de hand van de juiste procedures prima te doen is!
    Wij hopen dat voor de hobbyvlieger de wet relatief gezien soepel blijft. Deze groep vormt nl de basis voor al onze Piloten en laten we wel wezen… ervaring is waar het allemaal begint!
    Filmisch vliegen is inderdaad een dingetje. Vaker en vaker zien wij dat men van mening is dat men prima kan vliegen maar als je dan de uiteindelijke shots ziet vragen wij ons wel eens af ‘wat wil men nu eigenlijk laten zien?’.
    Vwb ROC-Light,
    ik ben zelf 1 van de in Nederland Officieel erkende theorie & praktijk instructeurs (ROC en ROC-Light). Wat ik helaas veel zie bij de ROC-Light cursisten is dat men ‘denkt’ dat men dan plots ‘alles’ mag maken. Vrijwel geen enkele cursist is zich bewust van de beperking waarin met niet dichterbij dan 50m van een object mag komen. De foto voor de makelaar, het filmische shot van die prachtige auto die voorbij rijdt, de dakinspectie… het is met een ROC-Light vaak onmogelijk omdat de <50m je dan nekt.

    Voor nu,
    een goed nieuwjaar en wij hopen dat er nog veel goede Piloten bij komen!
    Groet Norbert
    Blik van Boven BV

    Beantwoorden
  • Duidelijk en goed artikel.
    Ik hoop alleen dat jullie als drone-specialisten nog beter gaan samenwerken om de drone-branche in Nederland
    volwassener te maken.
    Vooral op het gebied van toepassingen in de markt.
    Denk hier bij aan :
    1.Opleidingen(meer profesionaliseren), ook op scholen als vak(zie ROC Twente)
    2.Softwareontwikkeling en dataopslag
    3.(Maar ook ontwikkelen) van standaarden en normen
    4.Hardware(Meerdere sensoren op de drone)

    Zo zijn er nog heel veel gebieden te noemen waarop jullie goed kunnen samenwerken. Maar met allen 1 gezamenlijk doel,
    Het sterker maken van de NL drone-branche waardoor wij met z’n allen onze nieuwe drone/uav industrie in Europa op de kaart zetten.

    Zelf ga ik mij toeleggen op :
    – uitbreiden van mijn drone-specialisten netwerk
    – Het verzamelen van opdrachten voor drone specialisten
    – De drone-specialisten recruiter van NL worden

    Dus laat 2017 het jaar zijn dat door samenwerking onze NL drone/uav banche volwassener en professioneler wordt!

    Beantwoorden

Laat een antwoord achter aan Tjeerd Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Meld je aan voor onze nieuwsbrief!

Vul hieronder je gegevens in en blijf op de hoogte.

Open nieuwsbrief aanmeldformulier