Achtergrond

‘Zowel de handel in als het gebruik van drone jammers is verboden in Nederland’

Wat kun je doen tegen drones die op plekken vliegen waar dat niet de bedoeling is? Eén van de mogelijkheden is om het radiosignaal waarmee de drone bestuurd wordt te verstoren. Diverse bedrijven staan te trappelen om zogenaamde ‘drone jammers’ in de handel te brengen. Er is echter één probleem: het bezit van, de handel in en het gebruik van dergelijke apparatuur is in de Europese Unie verboden, meldt het Agentschap Telecom (AT).

Afhankelijk van radiosignalen

De meeste drones zijn voor de uitvoering van hun vlucht afhankelijk van de stuursignalen die via radiosignalen overgebracht worden van een piloot op de grond naar de drone in de lucht. Bij het wegvallen van dat stuursignaal – bijvoorbeeld omdat de drone te ver van de bestuurder vandaan vliegt, of doordat de drone ergens achterlangs vliegt – raakt de drone in principe stuurloos.

Afhankelijk van de programmering kan een moderne drone vervolgens op verschillende manieren reageren: het toestel keert terug naar de plaats van opstijgen (return to home), blijft hangen op zijn plek totdat de radioverbinding hersteld is, of zet automatisch de landing in. Voorkomen wordt in ieder geval dat de drone zijn route vervolgt.

Signaal verstoren

Van dat gegeven maken fabrikanten van zogenaamde drone jammers dankbaar gebruik. Zij ontwikkelen apparatuur die het radiosignaal van de piloot expres verstoort, bijvoorbeeld door radiogolven van een grote intensiteit op het toestel af te sturen. Ook zijn er jammers die de ontvangst van het GPS-signaal door de drone hinderen, waardoor de drone stuurloos raakt.

De productnamen zeggen meer dan genoeg: Dedrone, DroneShield, CounterDrone, Drone Killer, DroneGun, DroneDefender, Drone Disabler, et cetera. De meeste drone jammers kunnen vanuit de hand bediend worden en moeten voor een goede werking als ware het een geweer op de drone gericht worden. Er zijn ook stationaire drone jammers in de handel.

Er is een grote potentiële afzetmarkt voor dergelijke dronewerende maatregelen: denk aan overheden die willen voorkomen dat drones nabij gevangenissen, vliegvelden of energiecentrales vliegen, of aan welgestelde particulieren of bekende personen die liever geen drones van nieuwsgierige Aagjes boven hun woning of tuin willen hebben.

Stoorzenders bij wet verboden

Er is echter één probleem: het gebruik van stoorzenders is in Nederland en in Europa bij wet verboden. “Het is conform de Telecomwet artikel 15.1 niet toegestaan radiosignalen te verstoren in Nederland. Ook het verstoren van GPS-signalen is verboden: dit is een zeer risicovolle zaak gezien het feit dat vele (vitale) systemen hiervan afhankelijk zijn”, laat Agentschap Telecom ons desgevraagd schriftelijk weten.

Ook apparatuur die gericht inbreekt op de verbinding tussen piloot en drone is niet toegestaan, meldt Agentschap Telecom: “Een tweede controller die door derden gebruikt wordt (niet zijnde de bestuurder), is niet toegestaan en wordt aangemerkt als jammer. Het is niet toegestaan radiosignalen te verstoren in Nederland.”

Een drone jammer van de firma DroneShield

Sancties

Wie toch jammers in de handel brengt of gebruikt kan rekenen op flinke sancties. “De verkoop van jammers is in Nederland en in de EU verboden. Jammers mogen nergens binnen Europa gebruikt en verhandeld worden. Jammers voldoen niet aan de Europese Radio Equipment Directive, omdat ze mobiele communicatie ernstig verstoren. De sancties bij overtreding kunnen zijn: inbeslagname en een last onder dwangsom. Zie de Tw artikel 15.2.”

Ook overheden zijn gebonden aan het verbod op het gebruik van jammers. De enige uitzonderingen die bij wet geregeld zijn betreft gebruik van jammers door de Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EODD), door daartoe bevoegde ambtenaren van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) en door opsporingsambtenaren die in het bezit zijn van een door de Minister van Veiligheid en Justitie aangewezen verklaring.

Coverfoto: DroneDefender van de firma Battelle. 

Avatar foto

Wiebe de Jager

Wiebe de Jager (@wdejager) is oprichter van Dronewatch en auteur van de boeken Dronefotografie en Dronevideo's maken. Wiebe is A1/A2/A3 gecertificeerd dronepiloot en beschikt over een exploitatievergunning voor de Specific categorie.

10 gedachten over “‘Zowel de handel in als het gebruik van drone jammers is verboden in Nederland’

  • Stel dat een drone door zo’n jammer crashed met schade. Wie is er dan verantwoordelijk?

    Beantwoorden
  • Behaeghel A.

    Oké jammers verboden, zeg me dan hoe ik een drone die mijn privacy schend uit mijn omgeving hou….
    als ze niet mogen gejamd worden, mogen we ze dan uit de lucht knallen? Zie geen andere mogelijkheid om op een andere manier mijn privacy te beschermen, een klacht indienen gaat niet want een drone hebben GEEN id nummer…. en tegen dat de politie ter plaatse is zijn ze reeds lang met de noorderzon verdwenen!

    Beantwoorden
    • Avatar foto Wiebe de Jager

      Ga je ook zo tekeer tegen mensen die op straat met hun mobiel een foto van je huis maken? En ben je ook van plan om rechtszaken aan te spannen tegen Facebook, Google en alle andere techbedrijven die iedere handeling die je online uitvoert registreren om zodoende hun profiel dat je van je hebben verder aan te scherpen? En hoe zit het met de satellieten die dagelijks je achtertuintje vastleggen, is dat geen probleem dan? Als je je druk maakt over je privacy, dan zijn drones misschien wel het minst grote probleem.

      Beantwoorden
      • BAM! @Wiebe,
        Dankjewel voor deze reactie.
        Dit bedoel ik nou.
        Onwetendheid over drones betekend in de volksmond…..help ik ken het niet DUS is het schadelijk en mijn privacy is in gevaar…..maar ze hebben allemaal de tekst hallo siri of oke google al meerdere keren per dag uitgesproken en staat netjes de telefoon op locatie ingeschakeld hahahahaha.

        Ze moeten eerst even goed nadenken voordat zij gaan roepen dat hun privacy geschonden wordt.

        Good point Wiebe!

        Beantwoorden
  • @Wiebe,
    Je maakt met jouw argumenten het modern voyeurisme met drone wel legitiem. Mijn dochter heeft regelmatig last van een debiel die met z’n drone zonodig ‘zomers als iedereen ligt te zonnen in z’n achtertuin over deze tuintjes moet vliegen. Ik kan je verzekeren dat iedereen in de straat dat een grove schending van z’n privacy vind. En terecht! Dergelijke figuren zorgen er voor dat het vliegen met drones steeds meer weerstand oproept bij de bevolking. Dit goedpraten past niet bij deze verder goede informatieve site.

    Beantwoorden
    • Avatar foto Wiebe de Jager

      Hallo Henk, begrijp me niet verkeerd: ik praat het (bewust) inbreuk maken op andermans privacy door middel van drones zeker niet goed, en wijs dronevliegers regelmatig op hun eigen verantwoordelijkheid (zie bijvoorbeeld https://www.dronewatch.nl/2020/11/06/dronevluchten-boven-bebouwing-eerst-nadenken-dan-doen/).

      Daar staat tegenover dat een overvliegende drone nog niet wil zeggen dat er daadwerkelijk sprake is van een privacyinbreuk. Het punt is alleen dat mensen dat wel vaak zo percipiëren. Daarom haalde ik er een aantal andere voorbeelden bij, van zaken waar je je vanuit privacyoogpunt ook druk over zou kunnen maken, alleen gebeurt dat in mindere mate: deels omdat we inmiddels gewend zijn aan het feit dat er overal camera’s zijn (smartphonecamera’s, satellieten, slimme deurbellen, beveiligingscamera’s), deels omdat we ons soms niet bewust zijn van de inbreuk op de privacy, bijvoorbeeld als je op internet aan het surfen bent.

      Zelf maak ik me veel meer zorgen over de gigantische opmars van politiedrones met (zoom)camera’s die tegenwoordig te pas en te onpas worden gebruikt om mensen in de gaten te houden, onder het mom van coronahandhaving. Ook daar besteed ik regelmatig aandacht aan.

      Voorlopig zal deze discussie zeker niet ten einde raken. Zeker niet omdat het sinds kort toegestaan is om met lichtgewicht drones boven bebouwing te vliegen. Daar kun je echter ook heel mooie dingen mee doen (zie bijvoorbeeld https://www.dronewatch.nl/2021/01/30/kijken-tilt-shift-dronevideo-scheveningen-als-madurodam/). Ja, daar vloog ik met een drone boven huizen. Maar nee, er is absoluut geen sprake van een inbreuk op de privacy.

      Beantwoorden
      • Wiebe,
        Ik vond je vergelijking met Facebook en Google wel enigszins mank gaan omdat je daar zelf de keuze hebt in hoeverre je data te bekijken is. Een drone heb je zelf geen invloed op. Verder betwijfel ik of je op satellietfoto’s kunt zien of iemand halfnaakt in z’n eigen achtertuin ligt te zonnen.

        De video met Madurodam effect kan ik wel waarderen.

        Beantwoorden
  • John Roos

    De meeste mensen hebben geen idee van de camera waarmee een drone is uitgerust. Ik leg altijd uit dat het een groothoeklens betreft en dat je heel laag moet vliegen om mensen te herkennen.

    Beantwoorden

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Meld je aan voor onze nieuwsbrief!

Vul hieronder je gegevens in en blijf op de hoogte.

Open nieuwsbrief aanmeldformulier