Wat is belichtingscompensatie (+/- EV)? Wanneer gebruik je deze instelling?

Deze keer besteden we in de serie Dronewatch FAQ aandacht aan de paramater Exposure Value (EV), ofwel belichtingscompensatie of belichtingscorrectie. EV is zowel bij dronefotografie als -video van belang, en is misschien wel de belangrijkste setting om snel tot een betere belichting te komen, zonder dat je je al teveel hoeft te verdiepen in begrippen als ISO, diafragma en sluitertijd.

Belichting

De belichting van een digitale opname hangt van een veelheid van factoren af. De gekozen ISO-waarde, diafragma en sluitertijd hebben allemaal invloed op de belichting van je uiteindelijke foto of video. Tenzij je fotografeert of filmt in manual mode regelt de camera van je drone automatisch één of meer van deze belichtingsparameters.

Meestal gaat dat prima en hoef je je geen zorgen te maken over een correcte belichting van je opname. Je camera probeert als het ware bij ieder shot een gelijkmatige belichting te verkrijgen, zodat je foto of video niet onder- of overbelicht raakt. De meeste beginnende dronefotografen en videomakers zetten de belichting dan ook graag in de automatische stand. 

Onder- of overbelichten

Maar het gaat niet altijd goed: als je opnamen maakt van een besneeuwd landschap bijvoorbeeld dan heeft de camera de neiging om onder te belichten, met grijzige sneeuw tot gevolg. Ook bij het maken van opnamen met tegenlicht (bijvoorbeeld rond zonsopkomst of -ondergang) dan heeft de camera de neiging om de opname donkerder te maken dan je eigenlijk zou willen.

Nu hoef je geen expert te zijn om het gebied van ISO, sluitertijd en diafragma om toch zelf in te kunnen grijpen op het moment dat je camera niet de gewenste belichting kiest. Hier komt de EV-setting om de hoek kijken. Bijna alle moderne cameradrones bieden deze setting, vaak zelfs in combinatie met een handig draaiwieltje op je controller waardoor je de EV-waarde snel kunt verlagen of verhogen, meestal in stapjes van 0,3 of 0,5 EV, waarbij zowel een negatieve als een positieve waarde mogelijk is.

Exposure value

Bijna alle recente drones van DJI – uitgezonderd de Spark en de Mavic Air – bieden zo’n handig draaiwieltje die je kunt gebruiken om snel de EV-waarde aan te passen, rechts achterop de controller. Bij de Spark en de Mavic Air kun je de EV ook aanpassen, maar daarvoor moet je eerst in de DJI Go-app naar het instellingenmenu van de camera. Dat is dus wat omslachtiger.

Het goede nieuws is dat je door het veranderen van de EV-waarde snel de belichting kunt aanpassen. Bij een zonsondergang kun je er op die manier voor zorgen dat wolkenpartijen goed belicht worden. Het slechte nieuws is dat je altijd een compromis moet sluiten; de wolken kunnen dan wel goed belicht zijn, daardoor wordt de grond waarschijnlijk onderbelicht. En vice versa: als je met een positieve EV-waarde de grond goed belicht, dan raakt de hemel mogelijk overbelicht, zoals je ook in bovenstaand voorbeeld kunt zien.

(Overigens hebben we tijdens het geven van workshops vaak meegemaakt dat mensen niet eens wisten dat het rechterwieltje op hun controller invloed heeft op de belichting. Sommige mensen maakten alleen maar onder- of overbelichte foto’s, doordat ze niet in de gaten hadden dat hun EV-waarde negatief of positief stond doordat ze per ongeluk een keer aan het wieltje hadden gedraaid!)

Zowel fotografie als video

De EV-waarde is zowel van belang bij dronefotografie als tijdens het maken van dronevideo’s. Het is tot slot goed om te weten dat je in het geval van dronefotografie ook gebruik kunt maken van de bracketing-functie, waarbij je een serie foto’s maakt met steeds een andere EV-waarde. Dit kun je vervolgens gebruiken voor het samenstellen van een HDR-foto, waarbij je zowel grond als lucht goed kunt belichten onder lastige lichtomstandigheden. Meer hierover lees je in een volgende FAQ.

Tot slot: kies indien mogelijk liever voor enige onderbelichting (dus een neutrale of negatieve EV) dan overbelichting. Bij overbelichten verdwijnt er beeldinformatie die je tijdens het nabewerken niet meer terug kunt halen. Onderbelichte foto’s kun je achteraf nog ‘ophalen’, bijvoorbeeld middels het Schaduwen/hooglichten-gereedschap in Photoshop. Daarbij loop je wel het risico op beeldruis.

Wil je meer weten over de juiste instellingen om tot betere dronefoto’s en dronevideo’s te komen? Check dan de de boeken Dronefotografie en Dronevideo’s maken.