FAQ

Waar kan ik rechtenvrije soundtracks downloaden voor mijn (drone)video’s?

Vaak zien we in de Facebookgroep Dronefotografie en -video de vraag voorbij komen waar je rechtenvrije muziek kunt vinden om als soundtrack toe te voegen aan een zelfgemaakte (drone)video. Hoog tijd dus om een FAQ te wijden aan dit onderwerp. Niet alleen leggen we uit wat er precies bedoeld wordt met ‘rechtenvrije soundtrack’, ook geven we een lijst van bronnen waar je terecht kunt voor royalty free soundtracks.

Copyright, intellectueel eigendom en auteursrecht

Om antwoord te geven op de vraag wat nu precies bedoeld wordt met het fenomeen rechtenvrije soundtrack is het goed om eerst even stil te staan bij zaken als copyright, intellectueel eigendom en auteursrecht.

Normaal gesproken is het zo dat een maker van een werk (dat kan een foto of video zijn, maar ook een geluidsopname, tekst of muziekstuk: dit alles valt onder het begrip intellectueel eigendom) automatisch wordt beschermd door het auteursrecht. Dat betekent dat anderen niet zomaar het werk mogen kopiëren en verspreiden. Ook creatief hergebruik (zoals het gebruiken van andermans muziek onder je eigen video) is niet zonder meer toegestaan.

Dat is jammer, want muziek is nu eenmaal een krachtige manier om emotie toe te voegen aan een dronevideo. Bovendien kan een soundtrack ook werken als ‘ruggengraat’ voor een video: de opbouw van een muziekstuk kan helpen om structuur en verhaal aan te brengen in je video. Maar muziek waar copyright op rust mag je nu eenmaal niet zomaar hergebruiken.

Schending van auteursrecht bij heropenbaarmaking

Natuurlijk houdt niets je tegen om een mp3tje van een top-40 nummer of bekende artiest onder je video te monteren. Zo lang je de video niet online zet en alleen in eigen kring vertoont is dat niet zo’n probleem. Problematisch wordt het pas zodra je je video openbaar wilt gaan maken, bijvoorbeeld door hem te delen op Youtube of Facebook. Op dat moment maak je inbreuk op het auteursrecht van de zanger, band, componist en/of productiemaatschappij.

Omdat het uploaden van door rechten van derden beschermd materiaal bijna niet tegen te houden is, heeft YouTube een creatieve oplossing gevonden. Zodra ingenieuze algoritmen detecteren dat jij (delen van) muziek hebt gebruikt waarop auteursrecht rust, krijg je automatisch een claim wegens auteursrechtschending toegewezen.

In het geval van YouTube kan je video meestal wel blijven staan maar kunnen er advertenties worden getoond, waarvan de opbrengsten naar de rechthebbende(n) gaan. In het geval van Facebook is de kans groot dat je video automatisch verwijderd wordt zodra er auteursrechtelijk beschermd materiaal wordt gedetecteerd. Het liefst voorkom je dus dat er rechten rusten op de muziek die je toevoegt aan je video, om te voorkomen dat er nu of in de toekomst problemen met de rechten ontstaan.

Rechtenvrije vs. royalty free soundtracks

Gelukkig zijn er tal van oplossingen voorhanden waardoor je toch een mooie soundtrack kunt toevoegen aan je dronevideo. Er zijn tal van websites waar je zogenaamde royalty free soundtracks kunt kopen of soms zelfs gratis kunt downloaden. Strikt genomen zijn die muziekstukken niet rechtenvrij, maar je krijgt het recht om het werk creatief te hergebruiken en te herpubliceren, zonder dat je daarvoor royalty’s hoeft af te staan aan de maker. Vandaar de benaming ‘royalty free soundtracks’.

Meestal betaal je een vergoeding per soundtrack, waarvan de hoogte afhankelijk is van hoe en waar je video publiceert. Er zijn ook websites die abonnementsvormen aanbieden. Je mag dan alle muziekstukken uit het aanbod gebruiken in je video’s, zolang het abonnement loopt. Er zijn ook artiesten die hun werk kosteloos ter beschikking stellen, al dan niet via platformen die het werk onder een zogenaamde Creative Commons-licentie aanbieden.

Creative Commons

Een term die je soms zult tegenkomen als je muziek gaat downloaden voor hergebruik in je eigen video is Creative Commons. Dit is een licentievorm die wat meer mogelijkheden biedt dan de standaard copyrightbepaling die in principe op ieder nieuw werk van toepassing is.

Kort gezegd kan een maker ervoor kiezen om hergebruik toe te staan onder verschillende voorwaarden. Meestal kom je de volgende vormen tegen: Attribution, NonCommercial (“NC”), NoDerivatives (“ND”), and ShareAlike (“SA”). Voor een uitleg kun je terecht op de website van Creative Commons. Het is de bedoeling dat je de licentievorm respecteert en dat houdt vaak in dat je in ieder geval de naam van de maker moet vermelden. Ook kan het zijn dat je een werk alleen niet-commercieel mag gebruiken (je mag je dronevideo met de betreffende soundtrack dan niet te gelde maken) of dat je geen remixen mag maken van een nummer.

Overzicht van muziekplatformen

Nu dat je wat meer weet over auteursrecht, copyright en Creative Commons is het tijd om een overzicht te bieden van platformen waar je terecht kunt voor gratis en betaalde soundtracks. De meeste websites voorzien in handige zoekmogelijkheden waarbij je kunt zoeken op muzieksoort, genre en lengte. Meestal kun je nummers via een online player beluisteren. Van commerciële soundtracks kun je soms zelfs een preview downloaden, waar dan een hoorbaar watermerk in is verwerkt. Op die manier kun je zonder eerst in de buidel te tasten toch alvast kijken – pardon, luisteren – of de track echt goed past bij je video.

Voor dronevideo’s worden vaak soundtracks gekozen die je kunt vinden met zoektermen als ‘epic’ of ‘cinematic’. Zeker met dramatische landschapsopnamen ligt dat voor de hand. Maar pas op dat je muziekkeuze niet al te bombastisch wordt. Het kan ook leuk zijn om juist voor een heel ander genre te kiezen. Denk bij het schieten van de beelden vast na over de sfeer die je met je video wilt uitstralen en het verhaal dat je wilt vertellen, dat is ook bepalend voor je muziekkeuze.

Gratis soundtracks

Free Music Archive

Op de website Free Music Archive kun je terecht voor – de naam zegt het al – gratis te gebruiken muzieknummers. De soundtracks zijn ingedeeld op genre en je kunt nummers downloaden zonder dat je een account hoeft aan te maken. De kwaliteit is zeer uiteenlopend, maar wellicht vind je iets van je gading. Veel tracks worden aangeboden onder een Creative Commons-licentie.

YouTube Audio Library

Eveneens gratis te gebruiken zijn de muzieknummers en geluidseffecten die je aantreft in de YouTube Audio Library, onderdeel van de Creator Studio. Je kunt zoeken op genre, stemming, instrument, duur en toeschrijving (licentievorm). Je moet wel een account hebben bij YouTube om in de bibliotheek te kunnen grasduinen.

Bensound

Op Bensound vind je een gevarieerd assortiment van royalty free soundtracks. De categorieën zijn vrij beperkt dus je zult veel moeten previewen. Veel nummers kun je gratis gebruiken zo lang je de betreffende Creative Commons-licentie respecteert. Een deel van de nummers kan alleen tegen betaling gedownload worden. Professionals hebben ook de mogelijkheid om de rechten af te kopen. Er zijn verschillende licentievormen om tracks per stuk aan te schaffen, en Bensound voorziet ook in een abonnementsmodel.

Incompetech

De user interface van deze Incompetech ziet er niet uit, maar goed, je mag een gegeven paard niet in de bek kijken. De soundtracks die je hier vindt mag je gratis downloaden en gebruiken in je video’s, maar al het werk valt onder een CC-BY licentie, wat inhoudt dat je de naam van de maker moet vermelden conform instructie.

Betaalde soundtracks

Audiojungle

Een website met een gigantisch aanbod van betaalde royalty free soundtracks, music packs, sound effects is Audiojungle. Handig is dat sommige soundtracks in meerdere lengtes worden aangeboden: zo kun je één track gebruiken voor een wat uitgebreidere video voor op YouTube, en een meegeleverde kortere versie gebruiken voor een versie voor Instagram. Je rekent per track af. Je kunt ook Music kits of Music packs kopen. Je kunt gewatermerkte previews downloaden.

Musicbed

Op Musicbed vindt je audiotracks van een kwalitatief zeer hoogwaardig niveau. Daar is de prijsstelling ook naar: de bedragen voor individuele downloads en abonnementen liggen een stuk hoger dan bij de meeste concurrenten. Handig is dat je kan aangeven of je een track zoekt met een opbouwend of juist gelijkmatig karakter.

Epidemic Sound

Professionele videomakers en makers die vaak soundtracks nodig hebben kunnen terecht op Epidemic Sound. Kenmerkend aan dit platform is het abonnementsmodel. Je kunt hier voor een vast maandbedrag onbeperkt downloaden uit het aanbod van tienduizenden tracks. Je moet wel je YouTube, Facebook of Instagramaccount koppelen aan Epidemic Sound, op die manier wordt voorkomen dat je onterechte claims krijgt. Dat kan een nadeel zijn als je video’s voor derden maakt: in dat geval ontkom je niet aan een (veel duurdere) business account.

PremiumBeat

Eveneens iets prijziger is PremiumBeat, een bedrijf dat onderdeel is van ShutterStock. Voordeel is dat je bij elk nummer ook een aantal korte fragmenten krijgt (meestal 15, 30 en 60 seconde) en een aantal verschillende loops. Qua zoekfunctie valt de mogelijkheid om te zoeken op specifieke instrumenten op.

Artlist

Nog een website dat een abonnementsmodel hanteert waarmee je onbeperkt tracks kunt downloaden (ook voor commercieel gebruik) is Artlist. Handig is hier de thematische indeling. Zo kun je snel muziek vinden die past bij een road trip bijvoorbeeld, of denk aan thema’s als travel, lifestyle, landscape en zelfs aerials – ideaal voor dronevideo’s!

Soundstripe

Ook op Soundstripe wordt een abonnementsmodel gehanteerd. Voor een vast bedrag per maand (of per jaar, dat is voordeliger) kun je onbeperkt gebruik maken van de muziekstukken uit het aanbod. Helaas ontbreekt er een goede zoekfunctie, je zult dus flink wat moeten klikken voordat je bij een track uitkomt die qua sfeer en genre past bij wat je voor ogen had.

Eigen soundtrack componeren

Weliswaar niet voor iedereen geschikt maar wel het overwegen waard is om je eigen soundtracks te componeren. Met software als Garageband (voor de Mac) kun je een eenvoudige soundtrack maken, op basis van een paar sfeervolle instrumenten en samples (maar zeer complexe muziekstukken zijn ook mogelijk). Je bent dan zelf de maker en hoeft je dus geen zorgen te maken over de rechten.

Het kan ook een idee zijn om zelf geluidsopnamen te maken tijdens een draaidag, en die geluiden te verwerken in je sound design. Dit kan al prima met een goede smartphone. Op die manier breng je nog meer sfeer aan. Denk aan het geluid van brekende golven, wind, vogels en andere omgevingsgeluiden. Meer over dit onderwerp lees je in dit artikel over het maken van een sounddesign!

Avatar foto

Wiebe de Jager

Wiebe de Jager (@wdejager) is oprichter van Dronewatch en auteur van de boeken Dronefotografie en Dronevideo's maken. Wiebe is A1/A2/A3 gecertificeerd dronepiloot en beschikt over een exploitatievergunning voor de Specific categorie.

4 gedachten over “Waar kan ik rechtenvrije soundtracks downloaden voor mijn (drone)video’s?

  • Handig overzicht! Ik krijg de vraag erover ook nog wel eens. Voortaan stuur ik men naar dit artikel.

    Wel een kleine correctie: videos met copyrighted audio op Facebook worden niet (meer) verwijderd, maar het geluid wordt gedempt. 🙂

    Beantwoorden
  • Dank je voor je service. Na mijn vraag op Facebook heb je dit mooie complete overzicht gemaakt Chapeau groet Henk Mensinga

    Beantwoorden
  • Voor diegenen die, zoals ik, vaak videomontages maken en daar muziek bij nodig hebben is het de moeite waard om eens te kijken naar Envato Elements (https://elements.envato.com/).
    Voor een bescheiden bedrag per maand of jaar kun je daar heel veel downloaden en zonder veel poespas gebruiken.
    Bij ‘Elements’ vind je buiten muziek ook tools voor o.a. Adobe Premiere, Lettertypes, WordPress plugins, etc. en je hebt toegang tot een complete bibliotheek foto- en videomateriaal wat je als ondersteuning kunt gebruiken.

    Beantwoorden

Laat een antwoord achter aan Marco Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Meld je aan voor onze nieuwsbrief!

Vul hieronder je gegevens in en blijf op de hoogte.

Open nieuwsbrief aanmeldformulier