LVNL maakt werk van integratie drones in gecontroleerd luchtruim
Professionele dronevliegers krijgen als het aan Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL) ligt flink meer mogelijkheden om vluchten uit te voeren in het gecontroleerde luchtruim rondom luchthavens, te beginnen met vliegveld Eelde en het nieuwe Lelystad Airport, gevolgd door andere civiele luchthavens. De organisatie werkt aan een systeem dat dronepiloten in staat stelt om snel en eenvoudig goedkeuring te verkrijgen voor operaties in CTR-gebieden.
Dronevluchten in CTRs nog altijd complex
Volgens de huidige regelgeving komt er flink wat kijken bij het uitvoeren van dronevluchten in de zogenaamde buitenringen van CTRs. Zo zijn dergelijke vluchten voorbehouden aan operators met een volledig ROC, moet iedere vlucht 24 uur van tevoren worden aangemeld en goedgekeurd, is tweezijdig radiocontact met de verkeerstoren verplicht, en moet de drone in kwestie voorzien zijn van een mode S transponder (tenzij daarvoor ontheffing is verleend middels aanvullende mitigerende maatregelen in het operationeel handboek). En dan nog is de maximale vlieghoogte beperkt tot 45 meter, (inspectie)vluchten nabij een object uitgezonderd.
Dit alles vormt een flinke rem op bijvoorbeeld de inzet van drones voor landbouwtoepassingen, maar ook mediabedrijven en andere partijen die in gecontroleerd luchtruim willen vliegen hebben last van de strenge regelgeving. Dat bleek tijdens een bijeenkomst die op 4 maart 2019 door LVNL werd belegd, naar aanleiding van een artikel op Dronewatch waarin gewaarschuwd werd voor de negatieve gevolgen van de uitbreiding van Lelystad Airport voor de dronesector.
Agri-drones
Akkerbouwers zouden graag zien dat er meer mogelijkheden komen om agri-drones in te zetten voor bijvoorbeeld onderzoeksdoeleinden en praktijktoepassingen, zoals het in kaart brengen van landbouwpercelen ten behoeve van precisielandbouw, ook in de nabijheid van vliegvelden. Volgens Leks Bolderdijk van DroneWerkers zijn de risico’s minimaal: “De bij ons aangesloten bedrijven hebben sinds onze oprichting ruim 5.000 vluchten uitgevoerd, waarbij zich 0 incidenten hebben voorgedaan.”
Probleem is alleen dat de fixed-wing drones waarmee boeren hun land in beeld brengen hoger moeten vliegen dan de 45 meter die nu als plafond geldt voor in de buitenringen van CTRs, zoals die rond Schiphol en de vliegvelden bij Groningen/Eelde, Rotterdam en Maastricht. Als het nieuwe Lelystad Airport opent, dan zou dat betekenen dat de inzet van agrarische drones ook in Flevoland – een belangrijk agrarisch gebied – flink in de kiem wordt gesmoord, vreest ook LTO Nederland, eveneens vertegenwoordigd bij het overleg.
Meer mogelijkheden
Maar volgens de luchtverkeersleiding hoeft van belemmering geen sprake te zijn. LVNL wil juist inspelen op de ontwikkelingen van drones en kijken naar mogelijkheden. De afgelopen jaren hebben luchtverkeersleiders steeds meer vertrouwen gekregen in professionele dronevliegers. Die zouden best meer mogelijkheden mogen krijgen, zolang er onderling goede afspraken worden gemaakt. Het risico voor de bemande luchtvaart zit hem vooral in de zogenaamde niet-coöperatieve drones: drones van kwaadwillenden of ongeïnformeerde hobbyvliegers, en daar zijn andere maatregelen voor nodig.
Om professionele dronepiloten in staat te stellen om eenvoudig vluchten te maken in gecontroleerd luchtruim gaat LVNL later dit jaar een aanbesteding opstellen waarin ontwikkelaars van Unmanned Aircraft Systems (UAS) Traffic Management-systemen (UTM) worden uitgedaagd om met een oplossing te komen die het mogelijk maakt om eenvoudig via een app in realtime autorisatie aan te vragen voor een CTR operatie. Dergelijke LAANC-oplossingen zijn al in gebruik in de VS en experimenten hiermee worden in de toekomst ook verwacht in Nederland.
Limited drone zone
Ook staat LVNL open om de mogelijkheden te verkennen om drones hoger dan 45 meter te laten vliegen op plekken waar dat kan. “Uiteindelijk willen we toe naar getrapte luchtvaartkaarten. Ook in de binnenring van een CTR moeten er mogelijkheden komen. Volgens de Europese regelgeving valt dat alles onder de definitie limited drone zone, het is nu aan ons om dat conceptmatig uit te werken. We willen daarbij Eelde als proeftuin gebruiken. Tegen de tijd dat Lelystad open gaat ligt er mogelijk al een oplossing”, aldus Christiaan Lubbers van LVNL.
Leks Bolderdijk van DroneWerkers is optimistisch. “Op korte termijn hopen we het voor ROC-houders mogelijk te maken om agrarische vluchten in de buitenring van een CTR uit te voeren. En uiteindelijk zelfs met een ROC-light. Ook zou het mooi zijn als we kunnen gaan experimenteren met proefboerderijen in de nabijheid van Eelde en Lelystad. Alle trekkers en machines zijn klaar om met data om te gaan. Nu nog zijn het een paar voorlopers die met drones experimenteren. Maar de jonge generatie staat klaar om grootschalig aan de gang te gaan met drones en precisielandbouw.”
Voorlichting
Volgens Wiebe de Jager van Dronewatch is het wel zaak dat het publiek goed voorgelicht gaat worden over het feit dat er in de toekomst professionele drones nabij vliegvelden kunnen vliegen. “Je moet niet hebben dat er dan meteen meldingen binnenkomen bij de politie zodra er ergens een drone gezien wordt en dat een vliegveld plat gaat, zoals bij Gatwick vorig jaar. De grootste uitdaging zal hem gaan zitten in voorlichting en publiekscommunicatie.”
