Pro

LVNL schrijft tender uit voor drone-verkeersleidingssysteem

Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL) heeft een tender uitgeschreven voor de ontwikkeling van een prototype van een systeem dat het onbemande luchtverkeer in de toekomst op een veilige en schaalbare manier kan integreren met bemand luchtverkeer in het gecontroleerde luchtruim rondom luchthavens. Geïnteresseerde partijen hebben tot 8 oktober de tijd om zich in te schrijven.

Civiel vliegverkeer afhandelen

Van oudsher is LVNL verantwoordelijk voor de afhandeling van al het civiele luchtverkeer in Nederland. Met de groei van het aantal onbemande luchtvaartuigen ligt het daarom voor de hand dat LVNL ook een systeem optuigt voor het afhandelen van vluchten van onbemande luchtvaartuigen (unmanned traffic) in gecontroleerd luchtruim.

Nu nog zijn dat misschien een handjevol vluchten per dag, maar dat kan binnen enkele jaren uitgroeien tot duizenden vluchten, niet alleen van ‘gewone’ drones die bijvoorbeeld een inspectie uitvoeren of filmopnamen maken, maar ook van bezorgdrones en op termijn zelfs drones met mensen aan boord.

Huidige methode niet schaalbaar

Nu nog moeten drone-operators die in een CTR willen vliegen door heel wat hoepels springen. Zo vereist het standaardscenario voor dit type operaties onder meer dat men voorafgaand aan de operatie een vliegplan indient bij de luchtverkeersleiding en eenmaal op locatie tweezijdig radioverkeer onderhoudt met de verkeerstoren. Dat vereist niet alleen specialistische apparatuur, maar ook de inzet een zogenaamde RT-operator.

Het spreekt voor zich dat deze manier van werken niet schaalbaar is en bovendien vergt iedere dronevlucht zowel aan de kant van LVNL als bij de drone-operator om een flinke administratieve belasting. Bovendien is het vrij kostbaar om steeds een RT-operator in te moeten huren voor een operatie in een CTR.

UAS traffic management

In de toekomst moet het aanvragen van dronevluchten in CTR gebieden daarom geheel via een digitaal systeem gaan verlopen, waarbij de goedkeuring en afhandeling grotendeels automatisch verloopt. Om dat allemaal in goede banen te leiden wil LVNL op korte termijn gaan experimenteren met zogenaamde UAS traffic management (UTM)-systemen.

Dit zijn systemen die dronevliegers in staat stellen om elektronisch een vliegplan in te dienen. Het systeem checkt automatisch of de vlucht tot conflicten met andere luchtruimgebruikers leidt. Indien dat niet het geval is krijgt de dronepiloot vrijwel zonder vertraging groen licht voor de vluchtuitvoering.

Verplicht aanbestedingstraject

Inmiddels zijn er meerdere commerciële partijen die zich opwarmen om de speler te worden op het gebied van UTM, waaronder het Amerikaanse bedrijf AirMap, het Belgische Unifly en het Britse Altitude Angel. Onder de vlag van U-Space wordt er door deze bedrijven in Europa al volop geëxperimenteerd met UTM. Begin september werd er in Twente een demonstratie gegeven van de werking van UTM, waarbij meerdere drones gelijktijdig gemonitord en bijgestuurd werden.

De ontwikkeling, implementatie en onderhoud van dergelijke systemen is echter verre van kosteloos. Uiteindelijk zal iemand voor de kosten moeten opdraaien. In het geval van een zelfstandig bestuursorgaan als LVNL gaat het om publiek geld, wat de verplichting met zich meebrengt om marktpartijen via een aanbesteding uit te nodigen om voorstellen in te dienen.

Publieke tender

In de tender schrijft LVNL: “Drones, en de manier waarop ze moeten worden behandeld vanuit het perspectief van een luchtverkeersbeheerder, is een nieuw type operatie voor ATC-NL. Hoewel veel vergelijkbaar is met bemand vliegverkeer, moeten specifieke vereisten worden ontwikkeld om UAS goed te ondersteunen. Dit programma moet worden gezien als een innovatieve ontwikkeling bij ATC-NL en binnen de luchtvaart in het algemeen.

Het niveau van onzekerheid in verband met dit programma is hoog; UTM staat nog in de kinderschoenen en de beschikbare technologie evolueert in een revolutionair tempo. Het doel van het programma is om kennis en ervaring op te doen met een UTM-systeem en toe te voegen aan de gecombineerde Europese ANSP-kennis van services voor UAS-verkeersmanagement.”

Aanmelden

Partijen die interesse hebben om mee te dingen op de aanbesteding kunnen zich aanmelden via Negometrix. In de tender wordt benadrukt dat ATC-NL niet voorziet in een financiële compensatie voor het verlenen van luchtverkeersdiensten voor drone-activiteiten in de CTR tijdens de test- en proeffase.

Avatar foto

Wiebe de Jager

Wiebe de Jager (@wdejager) is oprichter van Dronewatch en auteur van de boeken Dronefotografie en Dronevideo's maken. Wiebe is A1/A2/A3 gecertificeerd dronepiloot en beschikt over een exploitatievergunning voor de Specific categorie.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Meld je aan voor onze nieuwsbrief!

Vul hieronder je gegevens in en blijf op de hoogte.

Open nieuwsbrief aanmeldformulier