ANWB en PostNL willen donorbloed en medicatie gaan transporteren met drones

Een consortium dat bestaat uit ANWB Medical Air Assistance, PostNL, Erasmus MC, Sanquin en technologiepartners KPN en Avy gaat onder de naam Medical Drone Service onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om in Nederland drones voor medische toepassingen te laten vliegen. Daarbij gaat het om vaste corridors, van zorglocatie naar zorglocatie. Het proefproject zal drie jaar in beslag nemen en wordt in fases uitgevoerd.

Oplossing voor congestie

“Vanuit het Erasmus MC leveren we jaarlijks medicatie aan 10.000 patiënten thuis. In sommige gevallen is daar veel haast bij. Denk aan antibiotica-infusen waarmee infecties worden bestreden, die moeten binnen een paar uur bij de patiënt zijn. Maar de wegen worden steeds drukker en de congestie neemt toe, vandaar dat we enthousiast zijn over het idee om hiervoor drones te gaan inzetten”, aldus Jan-Dietert Brugma, apotheker bij Erasmus MC.

Ook Sanquin, verantwoordelijk voor de afname, opslag en distributie van donorbloed in Nederland, ziet veel potentie in drone delivery. “Maandelijks voeren we 100 zogenaamde A1 spoedtransporten uit, met zwaailicht en al. Maar vanuit het perspectief van veiligheid en snelheid is dronebezorging een interessante optie, die we graag samen willen gaan verkennen”, stelt Chantal van den Berg, communicatiemanager bij Sanquin.

Innovatieve transportoplossingen

Voor PostNL zit de meerwaarde van het project vooral in het onderzoeken van innovatieve transportoplossingen. “In de toekomst zal er meer zorg aan huis geleverd gaan worden. We willen met deze oplossing de zelfredzaamheid van patiënten vergroten en tegelijkertijd de kosten in de hand houden door de logistiek te optimaliseren”, licht Leendert-Jan Plaisir (directeur Logistic Solutions bij PostNL) toe.

Voor de ANWB was het een logische stap om aan te haken bij het consortium, vertelt Petra van Saaze, directeur ANWB Medical Air Assistance. “We hebben bijna 25 jaar ervaring met de inzet van traumaheli’s in Nederland, dus de inzet van medische drones is een logisch vervolg op onze dienstverlening.”

Verschillende testfases

Het pilotproject wordt opgedeeld in verschillende fases. “Eerst wordt er met een drone boven een beschermde testlocatie gevlogen, over een maximale afstand van 4 km. Daarbij wordt buiten het zicht van de piloot gevlogen, ook wel BVLOS genoemd. Daarna willen we boven dunbevolkt gebied van vaste locatie naar vaste locatie gaan vliegen. Stap drie is dat we van zorglocatie naar zorglocatie gaan vliegen. Uiteindelijk zal er ook medicatie meegaan met de drone.”

Als technologiepartners zijn Avy en KPN betrokken bij het project. Avy levert de drone, een onlangs aangekondigd hybride toestel dat verticaal kan opstijgen en landen en daarna overschakelt op een voorwaartse aandrijving, gelijk een vliegtuig. De drone heeft een maximaal vliegbereik van 100 km en kan 1,5 kg aan nuttige lading meenemen. KPN gaat onderzoeken of het 4G netwerk (en in de toekomst 5G) ook op grotere hoogte voldoende dekking biedt om het contact te onderhouden met de drone.

Veiligheid en maatschappelijke acceptatie

Uitdagingen zitten hem met name in de veilige integratie van de drones met het reguliere luchtverkeer. Het project wordt dan ook uitgevoerd in context van de komst van Europese regelgeving voor drones. Een onderdeel daarvan is de certified category, voor drones die buiten het zicht en boven mensen en bebouwing vliegen. Middels U-Space moet de integratie in het luchtruim bewerkstelligd worden. Een andere technische uitdaging is om de temperatuur van de lading binnen bepaalde limieten te houden.

Over maatschappelijke acceptatie van de drones maakt het consortium zich vooralsnog geen zorgen. “We gaan niet direct naar de patient vliegen, het zal gaan om vaste vliegroutes. Gezien het doel van de vluchten denken we dat de drones snel geaccepteerd zullen raken, net zoals onze traumaheli’s. Tijdens eerdere testvluchten boven het Waddengebied bleek ook dat de drone die toen werd gebruikt bijna geen verstoring opleverde voor de natuur”, aldus Van Saaze.

Testgebied

In andere landen wordt al volop geëxperimenteerd met dronebezorging van donorbloed en medische hulpgoederen. In Antwerpen werd onlangs een eerste testvlucht uitgevoerd tussen twee ziekenhuizen, en in Zwitserland wordt er al enige tijd gevlogen met delivery drones. Dat project werd tijdelijk opgeschort nadat één van de drones door een technisch probleem vlakbij een paar spelende kinderen neerstortte. Van Saaze: “Dat is precies de reden dat we eerst uitgebreid gaan proefvliegen boven een afgeschermd gebied”.

De testvluchten zullen worden uitgevoerd vanaf militair luchtvaartterrein Deelen. De benodigde ontheffing is aangevraagd bij de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). De verwachting is dat deze over enkele weken wordt afgegeven.