Nieuwe tool van NLR gaat beter inzicht geven in veilig dronegebruik

Onderzoekers van Koninklijk Nederlands Lucht- en Ruimtevaartcentrum (NLR) werken aan een tool die meer inzicht geeft in het gebruik van drones en de oorzaken van eventuele voorvallen. Dat zal leiden tot een beter begrip van potentiële risico’s tijdens operaties. Drone-operators kunnen daardoor betere risico-analyses opstellen. Dit maakt drone-operaties veiliger. Ook kan de tool beleidsmakers ondersteunen bij de implementatie van de nieuwe Europese drone-regelgeving en het formuleren van standaardscenario’s.

Data als fundament

De bemande luchtvaart kent een veiligheidscultuur waarin het gebruikelijk is om vluchtstatistieken te verzamelen en voorvallen te melden. Hierdoor kunnen we trends op het gebied van vliegveiligheid zien en leren van onveilige situaties, voorvallen en incidenten. Op die manier kan de regelgeving gericht worden verbeterd en kan de sector als geheel zich op een veilige wijze verder ontwikkelen.

Om ervoor te zorgen dat de onbemande luchtvaart zich op een vergelijkbare manier veilig verder kan ontwikkelen, is er in eerste instantie vooral veel behoefte aan data. Het gaat hierbij niet alleen over operationele data over vluchtuitvoeringen in diverse gebieden en voor verschillende toepassingen, maar ook over voorvallen en incidenten. Het probleem is alleen dat er op dit moment eigenlijk geen goede gereedschappen voorhanden zijn om dergelijke data op systematische en gebruiksvriendelijke wijze te vergaren en te ontsluiten.

Tool voor dataverzameling

Deze lacune op het vlak van datacollectie was voor NLR aanleiding om in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat een tool te gaan ontwikkelen die drone-operators in de aankomende Specific en Certified categorieën helpt bij het verzamelen van operationele gegevens. Het systeem heeft als werknaam Drone Operational Repository for Safety, afgekort DORSEY. Het project wordt geleid door NLR-consultant Lennaert Speijker.

“Het idee achter project DORSEY is dat operationele gegevens over dronevluchten op een gestandaardiseerde wijze worden verzameld en dat deze data daarna wordt omgezet in bruikbare statistieken en trends. Als eerste stap is bepaald welke data hiervoor benodigd is en hoe deze data op een gebruiksvriendelijke wijze verzameld kan worden. Nu wordt onderzocht hoe deze data gebruikt kan worden om de veiligheid van drone-operaties te verbeteren. Dit traject leidt tot een prototype van een platform dat genoemde functies in zich verenigt”, aldus Speijker.

Inzicht en toezicht

Volgens Speijker is het zonder gegevens over vluchtuitvoeringen en voorvallen vrijwel onmogelijk om inzicht te verkrijgen welke veiligheidsissues er mogelijk spelen. Dit belemmert een snel en effectief proces om tot een veilige drone operatie te komen, waarbij ook de goedkeuring voor voorgestelde drone operaties soms langer duurt dan eigenlijk nodig is. “Operators hebben nu vaak te weinig inzicht in risico’s en trends, laat staan op sectorbreed niveau. Verder bemoeilijkt dit de effectieve invoering van op risico gebaseerd toezicht op de dronesector door de overheid. Ook is het lastig om nieuwe beleidsregels te ontwikkelen voor drones als er niet voldoende operationele data voorhanden is.”

Nut en noodzaak

Speijker: “Er is een duidelijke meerwaarde voor de gebruikers. Denk aan objectieve statistieken ten behoeve van het eigen veiligheidsmanagementsysteem of toegang tot gegevens op basis waarvan veiligheidsanalyses, inclusief Specific Operations Risk Assessments (SORA’s), uitgevoerd kunnen worden”. Dat is uiteindelijk van belang voor de succesvolle implementatie van U-Space. Speijker verwacht dat drone-operators hierdoor eerder het nut en noodzaak van een dergelijk systeem zullen zien, en zich daardoor makkelijker serieus zullen commiteren aan het toeleveren van gegevens.

Verdere ontwikkeling

Het systeem is in 2019 getest met één operator. In de nabije toekomst gaat NLR meer operators toegang geven tot het prototype, zodat er gegevens over verschillende use cases verzameld kunnen worden. Verder wordt er werk gemaakt van gestandaardiseerde gegevensverbindingen met andere systemen, zoals operator registratie systemen, drone operations software en U-Space platforms. Ten slotte worden interactieve dashboards voorzien, waarmee via een browser de data kan worden gevisualiseerd.

“Het streven is om de professionele dronesector te voorzien van een eenvoudig te gebruiken gereedschap waarmee men kan laten zien dat veiligheid goed wordt geaddresseerd in de eigen organisatie. Dankzij objectieve data moet het voor autoriteiten eenvoudiger worden om specifieke drone-operaties te gaan toestaan. Dat leidt er uiteindelijk toe dat operators meer vluchten kunnen maken”, aldus Speijker.

Kijk voor meer informatie over de diensten die NLR levert aan professionele dronevliegers op nlr.nl/dronecentre.