Franse rechter verbiedt gebruik ‘coronadrones’ door politie
Een Franse hoge rechter heeft bepaald dat de politie in Parijs met onmiddellijke ingang moet stoppen met het gebruik van drones voor het monitoren of op afstand toespreken van groepen mensen in verband met corona. Volgens de rechter bestaat het risico dat de drones inbreuk maken op de privacy van mensen op de grond.
Persoonsgegevens
De zaak werd aangespannen door een beweging die opkomt voor de digitale rechten van burgers en een mensenrechtenorganisatie. De twee organisaties verzochten eerst een Parijse rechtbank om het gebruik van surveillancedrones aan banden te leggen. Daar ging de rechtbank niet in mee, waarna de organisaties besloten om de zaak voor te leggen aan het Franse hooggerechtshof.
Volgens de politie werden de drones alleen gebruikt om groepen mensen in de gaten te houden of om mensen op afstand instructies te geven, met het oog op de handhaving van de coronamaatregelen. De rechter merkte echter op dat de drones voorzien zijn van zoomlenzen en lager dan 80 meter vliegen, waardoor er een aanzienlijke hoeveelheid persoonsgegevens vergaard kunnen worden.
Verplicht blurren
De rechter erkent dat de drones persoonsgegevens verwerken en daarom moeten voldoen aan een wet uit 1978, die stelt dat “technologie ten dienste moet staan aan alle burgers” en “geen inbreuk mag vormen op de privacy, identiteit of rechten van individuen of groepen mensen.”
De politie mag de drones alleen gebruiken ten behoeve van crowd control en surveillance als er een voorziening is aangebracht die het onmogelijk maakt om personen herkenbaar in beeld te brengen. Denk daarbij aan een digitaal filter dat gezichten of andere herleidbare persoonskenmerken blurt.
‘Grote overwinning’
Volgens de twee burgerrechtenorganisaties is de uitspraak een grote overwinning als het gaat om de inbreuk op de privacy als gevolg van drone surveillance. Door de uitspraak is de inzet van laagvliegende politiedrones die voorzijn zijn van camera’s feitelijk illegaal geworden. Alhoewel de uitspraak alleen van toepassing is op het gebruik van drones door de politie in Parijs, heeft de beslissing mogelijk consequenties voor korpsen in het hele land.
Als een politiekorps of een andere overheidsinstantie toch gebruik wil maken van drones om groepen mensen in de gaten te houden, dan moet er eerst toestemming worden gevraagd een de Commission Nationale de L’informatique et des Libertés (CNIL).
Zorgen in Nederland
Ook in Nederland zijn er zorgen geuit over de inzet van drones door de politie voor het opvolgen van de coronamaatregelen. In diverse gemeenteraden werden in de afgelopen weken kritische vragen gesteld over de privacy-implicaties. Zo noemden de fracties van GroenLinks en D66 in Arnhem het gebruik van drones voor handhaving “discutabel” en “druist de techniek in tegen het grondwettelijk recht op privacy”.
Volgens burgemeester Ahmed Marcouch was de inzet van drones door de politie echter ‘noodzakelijk’ om mensen te waarschuwen. De burgemeester verzekerde dat de drones niets registreerden en geen opnames maakten.
