FAQ

Nu nog een drone kopen zonder Cx-label: verstandig of niet?

De nieuwe EU regelgeving voor drones stelt dronevliegers in staat om nog even door te vliegen met hun ‘oude’ drones, zonder Cx CE-label. Afhankelijk van het gewicht val je in Open subcategorie A1, A2 of A3. Op 1 januari 2023 komt daar verandering in: dan mag je met de meeste ‘legacy drones’ alleen nog in Open subcategorie A3 vliegen. Doe je er verstandig aan om nu nog een drone zonder zo’n label te lopen?

Lezersvraag

Directe aanleiding voor dit artikel is een email van één van onze vaste lezers, Huub Meijer. Van Huub ontvingen we de volgende vragen:

“Aangezien de nieuwe regelgeving is ingegaan en er veel dronevliegers zijn zoals ik die in het bezit zijn van bijvoorbeeld een Phantom 4 ben ik wel benieuwd naar de toekomst van het vliegen.
Een aantal vragen die mbt tot dit onderwerp bij me opkomen zijn bijvoorbeeld:
– wat gaan fabrikanten zoals DJI doen. Gaan ze alleen nog 250 grams uitvoeringen maken of gaan ze hun vloot (particuliere) drones upgraden.
– is het mogelijk dat er een identity systeem komt op de toekomstige drones, en is zo’n systeem later in of op te bouwen.
– is het slim om nu een Phantom oid aan te schaffen, en is de gebruikstijd beperkt tot zo’n 2 a 3 jaar.”

Goede vragen wat ons betreft. Het is inderdaad een onderwerp dat de gemoederen aardig bezig houdt. Zeker voor degenen die op het punt staan een nieuwe (of tweedehands) drone aan te schaffen. Daarom hierbij een uitvoerige uitleg.

Over het Cx-label

Eerst nog even een korte toelichting op het fenomeen ‘Cx CE-label’. Met Cx wordt een klasse-aanduiding bedoeld, die een toevoeging vormt op het welbekende CE-keurmerk. In de toekomst bepaalt het label met welke categorie je te maken krijgt. (Dat je drone nu al een CE-keurmerk heeft, zegt dus helemaal niets: in principe moeten alle producten die in de EU worden verkocht voorzien zijn van dit keurmerk.)

Afhankelijk van het nieuwe Cx-label wordt je als drone-operator ingedeeld in één van de Open subcategorieën A1, A2 of A3. Met drones die een C0 of C1-label hebben kom je terecht in Open subcategorie A1. Met C2-klasse drones kom je terecht in A2, en met drones met een C3 of C4-label krijg je te maken met A3. C0 drones wegen maximaal 250 gram, C1 drones maximaal 900 gram, C2 drones max 4 kg en C3/4 drones max 25 kg.

Vanaf 1-1-2023 moet iedere nieuw verkochte drone een Cx-label hebben.

Wat wordt er verstaan onder ‘legacy drones’?

Op dit moment (februari 2021) zijn er nog geen drones met een C0, C1, C2, C3 of C4 label. Alle drones van dit moment worden volgens de EU wetgeving gezien als ‘legacy drones’, waarvoor een soort van overgangsregeling is bedacht.

Met legacy drones tot 500 gram mag je tot 1-1-2023 vliegen in Open subcategorie A1. Met drones tot 2 kg kom je tot die datum terecht in A2 (of A3), met als extra voorwaarde dat je minstens 50 meter afstand houdt van mensen op de grond. En legacy drones die meer wegen dan 2 kg vallen in Open subcategorie A3. Dat betekent onder meer dat je 150 meter afstand moet houden van bebouwing en recreatiegebieden.

Na 1 januari 2023 mogen alle legacy drones zonder Cx-label alleen nog gebruikt worden in Open subcategorie A3, tenzij de drone minder dan 250 gram weegt: dan mag deze gebruikt blijven worden in A1.

De populaire Mavic 2 heeft geen C2-label en mag na 1-1-2023 alleen nog gebruikt worden in Open subcategorie A3.

Productstrategie

De grote vraag is nu wat dronefabrikanten zoals DJI gaan doen. Reken er maar op dat er achter de schermen hard wordt gewerkt aan drones die voldoen aan de nieuwe producteisen die de Cx-labels met zich meebrengen. De vraag is alleen in welk tempo dat gaat.

Feit is dat als DJI nu bijvoorbeeld een opvolger van de Mavic 2 zou introduceren, met een gewicht van meer dan 250 gram, de drone meteen al een relatief korte houdbaarheidsdatum krijgt als die geen Cx-label zou hebben. Dat is vanuit een marketingstandpunt niet echt een optie: zoals onlangs al bleek uit ons lezersonderzoek, wacht bijna de helft van de mensen die een nieuwe drone willen gaan kopen totdat er toestellen met een Cx CE-label op de markt zijn.

Dat brengt ons bij de eerste vraag van Huub: gaan partijen als DJI alleen nog 250 grams uitvoeringen maken of gaan ze hun vloot (particuliere) drones upgraden?

Ga er maar vanuit dat DJI voor alle gewichtscategorieën drones zal blijven ontwikkelen. Dus die Mini 3, Mavic 3 en Inspire 3 komen er vast wel. Onze verwachting is dat alle nog te introduceren drones boven de 250 gram het nieuwe Cx-label zullen dragen. (Alhoewel de aanstaande DJI FPV drone hierop misschien nog een uitzondering vormt.)

Wel lijkt ons de kans groot dat DJI extra blijft inzetten op de categorie drones onder de 250 gram. De Mavic Mini en Mini 2 zijn zeer populair geworden, mede vanwege het feit dat je geen EU dronebewijs nodig hebt om ermee te mogen vliegen. Afgezien daarvan bieden ze regeltechnisch gezien de meeste mogelijkheden. Of die drones wel of geen C0-label hebben maakt niet eens zoveel uit, ook na 1-1-2023 niet: met drones <250 gram mag je immers vliegen in Open subcategorie A1.

De kans dat de wat zwaardere legacy drones (oftewel: reeds verkochte drones zonder Cx-label) een ‘upgrade’ krijgen is wat ons betreft nihil. Mogelijk dat er voor Enterprise-systemen wel een mogelijkheid komt om achteraf een Cx-label toe te kennen, maar dat zal een procedure worden waarbij de drone terugmoet naar de reseller en na eventuele modificaties als het ware opnieuw in de handel gebracht wordt. Daar zullen zeker kosten aan zitten en het is maar zeer de vraag of de consumentendrones hier ook voor in aanmerking gaan komen.

De DJI Mini 2 weegt net geen 250 gram. Vanwege het lage gewicht mag de drone ook na 1-1-2023 in Open subcategorie A1 gebruikt blijven worden.

Remote ID add-on

Dan de tweede vraag, of er een optie komt dat bestaande drones in de toekomst een faciliteit krijgen voor ‘remote ID’. Ja, die mogelijkheid is er. In de wetgeving wordt gesproken over een ‘directe add-on voor identificatie op afstand’, zeg maar een los kastje dat je op een drone (of modelvliegtuig) kunt bevestigen, waarna het toestel zowel informatie over de piloot (het exploitantnummer) als over de positie uitzendt.

Alleen de grote vraag is of je daar in de praktijk veel aan hebt: alleen de aanwezigheid van Remote ID is niet voldoende voor het voldoen aan alle producteisen die gelden voor drones met een Cx-label. Dus ook al zou je een Remote ID add-on bevestigen op je drone (als dat technisch gezien al mogelijk is), dan nog zou je waarschijnlijk vastzitten aan Open subcategorie A3.

Nu een drone kopen: wat te doen?

Dan de laatste vraag, of het slim is om nu een Phantom oid aan te schaffen. Die vraag is lastig te beantwoorden, en hangt een beetje van je budget en je doelstellingen af. Als je nu een legacy drone koopt (nieuw of tweedehands) die meer weegt dan 250 gram, dan weet je dat je er vanaf 1-1-2023 alleen nog mee in Open subcategorie A3 mag vliegen. Vanaf dat moment ben je flink beperkt in je mogelijkheden, zeker in Nederland. Dit kun je als argument zien om maar niet meer te beginnen aan zo’n drone.

Je kunt het ook anders zien: op dit moment kun je nog bijna twee jaar plezier beleven aan een wat zwaardere Mavic of Phantom zonder Cx-label. Over twee jaar is je drone wel afgeschreven, zeker als je er intensief gebruik van maakt. Tegen die tijd koop je dan weer het nieuwste van het nieuwste, maar dan met het juiste label erop.

(coverfoto: SimonWaldherr, CC-BY-SA)

Avatar foto

Wiebe de Jager

Wiebe de Jager (@wdejager) is oprichter van Dronewatch en auteur van de boeken Dronefotografie en Dronevideo's maken. Wiebe is A1/A2/A3 gecertificeerd dronepiloot en beschikt over een exploitatievergunning voor de Specific categorie.

9 gedachten over “Nu nog een drone kopen zonder Cx-label: verstandig of niet?

  • Hoi Wiebe,
    Mooi artikel, hartelijk dank voor je uitgebreide toelichting.

    Beantwoorden
  • Verwacht na 2023 ook weinig controle. Elke soepkip kan nog steeds een drone kopen en er mee rondvliegen. Niemand die deze mensen verteld dat ze drone bewijs moeten halen. Ook vraag ik me af of er überhaupt al boetes zijn uitgedeeld.

    Beantwoorden
    • peter tenhave

      Boetes? Ben drie keer betrapt door de boswachter. Natura2000? Een hoop geklets heeft me er uitgebracht! En de politie wordt gebeld, ja… ze waren te laat en kwam ze tegen maar je wordt vooral door Jan en alleman aangesproken. En vooral aangekeken. Drone bewijs? Soepkip? Goed kopieerapparaat!

      Beantwoorden
  • Tja, het duurt natuurlijk nog een kleine twee jaar. Daarnaast kun je m daarna eventueel verkopen, dat zal echt nog wel gaan. Zat mensen die zich geen moer aantrekken van de regels.
    Ik ben sinds 2 weken in bezit van mijn EU-vliegbewijs, dus ik ga zometeen het eerste rondje doen in volledige legaliteit. 😉

    Beantwoorden
  • Tomas Zwetna

    De DJI FPV valt nu in A3, 1-1-2023 toch ook, dus gerust kopen.

    Beantwoorden
    • Avatar foto Wiebe de Jager

      De DJI FPV drone valt tot 1-1-2023 ook in A2, mits 50 meter afstand van mensen en met waarnemer naast de piloot (die dan ook het A2 dronebewijs moet hebben).

      Beantwoorden
  • Het zou me niks verbazen als die datum van 31/12/2022 ook weer wordt opgeschoven door het gebrek aan gecertificeerde drones! Ik zou zeggen: gewoon een goede drone kopen…
    Trouwens, een tweedehands Mavic Air 1 is ook een prima keus want dat blijft, behalve het geluidsnivo van de props, een uitstekende drone en die mag je de in de overgangstijd in A1 gebruiken!

    Beantwoorden
    • Dit is precies de reden dat ik vorig jaar nog een Mavic Air 1 heb gekocht die ik gebruik voor het vliegen in omstandigheden met iets meer wind dan mijn Mini 2 aankan. Tot 2023 kan ik hiermee gewoon doorvliegen in de A1. Met Master Airscrew Propellers valt ook het geluidsniveau van deze drone wel mee. Ben in bezit van A1/A3 en A2 Dronebewijs. Als er nieuwe CX drones komen is er t.z.t. keuze genoeg om te upgraden!

      Beantwoorden
  • Ik heb met verbazing bovenstaande stellingnames en meningen gelezen, die het bijnaallemaal hebben over de periode tot 1-1-2023.
    Die datum is al lang verstreken en de grote vraag die gestld moet worden en heel veel bezitters van drones bezig houdt is nu: wat gaat DJI alle duizenden bezitters van bestaande in gebruik zijnde drones aanbieden om te voorkomen dat deze drones drones alleen nog maar in gevallen mogen worden gebruikt waarbij je op 150 meter afstand van personen moet blijven??
    Het kan toch niet waar zijn dat alle nu in gebruik zijnde (legacy) drones straks vervangen moeten worden door drones met geldig Cx -label? We moeten toch met ons allen als dronepiloten van DJI gaan eisen dat deze leverancier maatregelen treft om alle nu in gebruik zijnde drones zo gauw mogelijk te kunnen voorzien van een geldig Cx label, waarmee we ook NA 1-1-2024 gewoon kunnen vliegen zoals we gewend waren.
    Zo weinig als nu wordt geschreven over het hier geschetste probleem geeft mij het idee dat de meeste dronepiloten het helemaal niet erg zullen vinden als ze hun oude drone moeten vervangen door een nieuwe met Cx-label. Ik hoop echt dat ik het bij het verkeerde eind heb………….
    Ik merk nog op dat b.v. eem Mavic pro al in staat is zijn identiteit uit te zenden, want vliegend in Frankrijk kreeg ik van de FRanse overheid gewoon een waarschuwing te zien op mijn scherm!

    Beantwoorden

Laat een antwoord achter aan Tomas Zwetna Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Meld je aan voor onze nieuwsbrief!

Vul hieronder je gegevens in en blijf op de hoogte.

Open nieuwsbrief aanmeldformulier