Tussenstand Drone2Go: veel bereikt, maar ook nog veel te doen

Onder de noemer Drone2Go hebben diverse marktpartijen afgelopen jaar hard gewerkt aan de fundamenten van een netwerk van automatisch vliegende drones, die in de toekomst ingezet moeten gaan worden door first responders zoals Rijkswaterstaat, Politie en Brandweer. Het recent verschenen jaarverslag 2020 geeft een goede indruk van de stand van zaken.

Agile-methodiek

Voor wie nog niet eerder van Drone2Go heeft gehoord, eerst een korte samenvatting. Drone2Go is een samenwerkingsverband waarin overheidspartijen samen met de markt verkent op welke manier en onder welke condities gebruik gemaakt kan worden van automatisch vliegende drones. Het doel is dat Politie, Brandweer, NVWA, ILT Aerosensing en Rijkswaterstaat vanuit de meldkamer automatisch inspecties kunnen laten uitvoeren of drones naar calamiteiten kunnen sturen, zonder dat er een dronepiloot ter plaatse hoeft te zijn.

Gezien de complexiteit van deze doelstelling is besloten om het Drone2Go project volgens een Agile-methodiek aan te pakken. Dat wil zeggen dat er in zogenaamde sprints wordt gewerkt, waarbij er steeds een ander onderwerp wordt aangepakt. Zo stonden er in 2020 zes sprints op de agenda, met thema’s als routeplanning, automatische herkenning van objecten en obstakeldetectie en -ontwijking. Diverse marktpartijen werkten daarbij samen om oplossingen te verzinnen voor de gestelde uitdagingen.

Praktijkgerichte aanpak

Kenmerkend bij Drone2Go is de praktijkgerichte aanpak, valt op bij het doornemen van het jaarverslag. Dat blijkt bijvoorbeeld uit de beschrijving van één van de sprints met objectherkenning als thema. Want uiteindelijk is het de bedoeling dat de drones in het Drone2Go-netwerk voor een deel zelfstandig hun werk kunnen doen. Daar hoort ook bij dat de drone bijvoorbeeld automatisch op zoek kan gaan naar een bepaald onderwerp, om vervolgens de coördinaat door te geven naar een meldkamer.

In de sprint vertaalde zich dat naar de opdracht om vanuit de lucht met voldoende zekerheid een ambulance te herkennen die geparkeerd stond bij een aantal andere voertuigen. Bij een andere sprint stond een soortgelijk vraagstuk centraal, maar dan met betrekking tot het automatisch herkennen van zieke bomen. Zo’n toepassing is dan weer relevant voor de inspecteurs van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit.

Innovatie aanjagen

“Ons einddoel is drone as a service. Maar de markt is gewoon nog niet zo ver. Op deze manier willen we innovatie aanjagen. Omdat we als overheidspartijen niet vast willen zetten aan één leverancier, nodigen we meerdere partijen uit om mee te doen. Het is leuk om te zien hoeveel betrokkenheid er is en in welk tempo men stappen zet. Maar er zijn nog heel wat vragen te beantwoorden, onder andere op het vlak van BVLOS vliegen, verantwoord data delen en obstacle avoidance”, aldus Ariea Vermeulen, coördinator drones bij Rijkswaterstaat.

Naast de technologische en juridische vraagstukken moet er ook nog nagedacht worden over de business case, legt Vermeulen uit. “We moeten toch een prijskaartje aan incidenten kunnen hangen, willen we de kosten kunnen verantwoorden. Het feit dat je met een drone sneller ter plekke bent, zorgt voor minder kosten nadien. Bijvoorbeeld doordat je minder olie hoeft op te ruimen in geval van een scheepsramp. Maar milieuschade of maatschappelijke meerwaarde is nu eenmaal lastig in geld uit te drukken en dat maakt dit best een lastig vraagstuk.”

Samen innoveren

Het idee om marktpartijen uit te nodigen om zich in wisselende coalities te buigen over de verschillende uitdagingen waarvoor de first responders zich gesteld zien valt in goede aarde. “Het is positief dat er vanuit de overheid ruimte wordt gecreëerd om te kunnen innoveren in samenwerking met andere marktpartijen. We kunnen nu specifieke toepassingen verder uitwerken en testen in de praktijk dankzij het ontwikkelbudget dat ter beschikking wordt gesteld”, aldus Mark de Haan van Aeret, één van de deelnemende marktpartijen.

Ook Marc Sandelowsky van Space53 – bij het project betrokken als Scrum Master – onderstreept het belang van die ondersteuning. “Veel partijen in de dronesector hebben nog geen steady cash flow. Op deze manier wordt er toch markt gemaakt voor startups. Als de vraagstelling vanuit Drone2Go past bij de ontwikkelagenda van een startup krijgen ze op die manier een extra steuntje in de rug. Het helpt de sector daadwerkelijk verder.”

Oefengebied en intentieverklaring

Het heeft weinig zin om technologie te ontwikkelen zonder dat deze eerst in de praktijk getest kan worden. Daarom was de opening van een oefengebied aan de Waal bij Nijmegen en het ondertekenen van een intentieverklaring het hoogtepunt van 2020, blijkt uit het jaarverslag van Drone2Go. Hiermee committeren de deelnemende overheidspartijen zich aan de verdere ontwikkeling van toepassingen voor drones.

Het succes van Drone2Go valt of staat uiteindelijk met de daadwerkelijke ingebruikname van de ontwikkelde technologie, benadrukt ook Mark de Haan: “De vraag is of de innovaties uiteindelijk ook in de praktijk gebruikt gaan worden. Doorontwikkeling is de volgende stap. Deels valt dit onder de volgende sprints, deels ook als onderdeel van de concrete marktvraag. Het zou mooi zijn als een ILT of NVWA aan het eind van dit project zegt: we gaan deze technologie daadwerkelijk inzetten.”

Komende periode

In de loop van 2021 staan er weer een flink aantal sprints gepland. Voor een deel gaan die over praktische vraagstukken zoals de fysieke en informatietechnische robuustheid van een onbeheerde dronebox, de mogelijkheid om 5G in te zetten voor de communicatie met de drones en automatische routeplanning in combinatie met zelfstandige obstakelvermijding.

Een ander deel van de sprints gaat over meer conceptuele onderwerpen, zoals de juridische aspecten van dataverzameling en -deling met het oog op de AVG, de te ontwikkelen operationele procedures om te voldoen aan de regelgeving met betrekking tot BVLOS dronevluchten en de ontwikkeling van standaarden voor de communicatie tussen drones en meldkamers.

Ariea Vermeulen is positief over het verdere verloop: “Het belangrijkste is dat er veel draagvlak is, van hoog tot laag. De betrokkenheid is sowieso goed over de gehele linie. Daardoor is in 2020 veel bereikt, maar er is ook nog veel te doen.”

Meer weten over Drone2Go? Check dan de website Dutch Mobility Innovations. Dit artikel werd mede mogelijk gemaakt door Rijkswaterstaat.