EASA introduceert standaard voor Europese dronekaart

Het Europese luchtvaartagentschap EASA heeft recentelijk een update beschikbaar gemaakt van de Europese regelgeving voor drones. Hierin is onder andere een standaard vastgesteld voor de introductie van ‘geografische zones’. Deze moet er voor zorgen dat er een eenduidige dronekaart van Europa komt, die in de toekomst automatisch in het geheugen van je drones wordt ingeladen. In dit artikel lees je hoe en wanneer je hier als dronevlieger mee te maken krijgt.

Geofencing

Waarschijnlijk heb je wel eens gehoord van het concept geofencing. Dat is een techniek die ervoor zorgt dat een drone niet kan opstijgen op plekken waar dat niet de bedoeling is, bijvoorbeeld in de buurt van een vliegveld. Ook kan geofencing ervoor zorgen dat een dronepiloot een waarschuwing krijgt voor de aanwezigheid van een zone waar vliegrestricties gelden. Het is dan aan de dronevlieger om te bepalen of de vlucht alsnog uitgevoerd mag worden.

Geofencing werkt op basis van een digitale dronekaart, waarop naast vliegvelden ook natuurgebieden, detentiecentra, waterzuiveringen, industriegebieden en kritieke infrastructurele werken kunnen worden ingetekend. Afhankelijk van de actuele GPS-locatie van de drone grijpt het systeem in. Dat kan op het moment van opstijgen zijn, maar ook in de lucht, als de drone zich richting de rand van een nofly-zone begeeft.

Digitale dronekaart verplicht

Tot nu toe bepaalde dronefabrikanten zelf of er geofencing überhaupt werd ingebouwd, en zo ja, op welke wijze. DJI was hier het meest ver in; andere dronefabrikanten, zoals Parrot en Yuneec, kozen ervoor om geen geofencing, maar het veel eenvoudiger systeem voor geocaging in te bouwen (waarbij de drone altijd binnen een vooraf ingestelde afstand van de opstijglocatie blijft). Ook zijn er veel drones op de markt die helemaal geen geofencing of geocaging aan boord hebben. Bij DJI is het probleem dat de geozones vaak niet overeen komen met de werkelijkheid.

Daar komt na 1-1-2023 verandering in. Vanaf die datum moeten drones met het dan verplichte Cx-label namelijk standaard voorzien zijn van geofencing (op een paar uitzonderingen na). Ook moet de fabrikant ervoor zorgen dat de drone altijd de meest actuele digitale dronekaart in het geheugen heeft. Het idee is dat de kaart automatisch wordt ververst zodra er een actieve internetverbinding is.

Standaard voor zonering

Om ervoor te zorgen dat alle drones over dezelfde informatie beschikken, moest er eerst werk worden gemaakt van een Europese standaard voor de digitale dronekaart. Alleen dan kunnen drones geozones zoals vliegvelden en andere nofly-zones op een eenduidige manier verwerken. Deze gestandaardiseerde dronekaart is ook van belang voor apps zoals GoDrone; uiteindelijk moeten alle drone-apps de nofly-zones op dezelfde manier weergeven. En dan zodanig dat ook mensen zonder uitgebreide luchtvaartkennis de kaart begrijpen.

Het Europese luchtvaartagentschap EASA heeft om die reden een standaard uitgewerkt voor de uniforme verwerking van ‘geografische zones’. Een werkgroep boog zich over de selectie van een formaat om deze vorm van geodata te verwerken. Dat werd EUROCAE ED-269. Lidstaten moeten in de toekomst alle nofly-zones en zones met andere vliegbeperkingen (zoals laagvlieggebieden) aanleveren in dit formaat. Vervolgens kunnen alle drones met een C1, C2, of C3-label de digitale dronekaart inlezen, ongeacht het merk of model.

Voorbeeld

Ook apps die aan dronevliegers tonen waar ze wel of niet mogen vliegen (denk aan GoDrone) zullen overschakelen op de nieuwe standaard. Dat betekent dat alle apps op een goed moment als het goed is dezelfde informatie zullen bevatten, die op een zelfde manier wordt weergegeven. Qua user interface en uiterlijk kunnen er natuurlijk verschillen zitten tussen apps, maar de positie en omvang van zones zou in de toekomst op eenduidige wijze moeten worden weergegeven.

Onderstaand kaartje geeft een voorbeeld van hoe de Europese dronekaart eruit kan komen te zien. De legenda is als volgt: rode vlakken voor ‘harde’ nofly-zones, gele vlakken voor gebieden met beperkingen (bijvoorbeeld laagvlieggebieden), groene vlakken voor gebieden met minder beperkingen (zoals modelvliegvelden of testgebieden) en blauwomlijnde zones die (in de toekomst) de aanwezigheid van U-space-gebieden markeren.

Toekomst

Hopelijk leidt de uniforme digitale dronekaart van de EU tot minder verwarring over de vraag waar je wel en niet mag vliegen met je drone, zeker als je over de grens opereert. Verder betekent de acceptatie van de EUROCAE ED-269-standaard voor de digitale representatie van geozones dat drones met een Cx-label weer een stapje dichterbij zijn gekomen.

Uiteraard valt of staat de uitwerking van het systeem met de betrokkenheid van de verschillende lidstaten. Die zijn zelf immers verantwoordelijk voor het aanwijzen van geozones. Het kan best zijn dat sommige landen overdreven grote gebieden gaan markeren als nofly-zone voor drones (denk aan de discussie over Natura 2000). Of dat onder het mom van ‘privacy’ hele dorpen en steden worden aangemerkt als nofly-zone (iets wat in Duitsland niet ondenkbeeldig is). Daarnaast moeten lidstaten ervoor zorgen dat bepaalde zones (waaronder toekomstige U-space gebieden) ook worden gecommuniceerd aan de bemande luchtvaart, via NOTAMs.

Over U-space gesproken: de kans is groot dat U-space in de toekomst gaat zorgen voor grote blauwomlijnde gebieden op de Europese dronekaart. In die gebieden moet je iedere vlucht vooraf aanmelden en zul je ervoor moeten zorgen dat je tijdens de vlucht in verbinding staat met een U-space Service Provider (USSP), zodat de locatie en vliegrichting van je drone doorgegeven kan worden aan andere luchtruimgebruikers. Hoe dit precies zal uitwerken voor dronevliegers is op dit moment nog niet met zekerheid te zeggen, aangezien de implementatieregeling nog in consultatie is.