Vliegen in Specific lastiger door wijziging SORA: enquête

In onze vooruitblik op 2023 noemden wij het al: Voor operators in de Specific categorie staan er behoorlijk ingrijpende veranderingen op stapel, die het veel lastiger gaan maken om operaties uit te voeren. Het gaat om voorgenomen wijzigingen aan de specific operations risk assessment (SORA)-methodiek. Samen met vliegschool Drone Class wil Dronewatch hier aandacht voor vragen bij (toekomstige) operators en feedback verzamelen.

Nieuwe SORA, nieuwe sores

Wat is het geval in de nieuwe concept SORA versie 2.5? Wij hebben ontdekt dat er, meer dan eerst, gekeken wordt naar het grondrisico van de operatie. In andere woorden: de grootte van het risico voor personen en verkeer op de grond als jouw operatie misgaat.

Wat is het geval? In de voorgestelde SORA is er eigenlijk nauwelijks aandacht voor kleine multirotors. Hiermee bedoelen we compacte toestellen, lichter dan vier kilo en met een kleine spanwijdte, waarmee in de Specific categorie volop wordt gevlogen door operators. Tenminste, dat is onze aanname, die wij graag – met jouw hulp – willen onderbouwen.

Maar eerst terug naar het probleem. Deze lichte toestellen worden in de SORA 2.5 onder één groep geschaard: drones met een spanwijdte van maximaal 1 meter. Omdat er ook gekeken gaat worden naar hoe dichtbevolkt het (omringende) grondgebied is, loopt de score voor het grondrisico (GRC) al snel enorm op – zeker in Nederland. De kans is groot dat je daardoor met SAIL level III te maken krijgt, waardoor de complexiteit van de operatie flink toeneemt.

Een paar voorbeelden. Met een kleine drone een wooninspectie uitvoeren in een rustige straat, ergens in Amsterdam? Dat kan vanwege de CTR alleen in de Specific categorie. Maar als de nieuwe SORA 2.5 er komt, dan zou je nog veel meer veiligheidsmaatregelen moeten nemen dan nu het geval is, vanwege het hogere SAIL-niveau. Een verkeerstelling naast een drukke dorpsstraat? Dan moet je eerst allerlei extra data aanleveren over het aangrenzende grondgebied. Dit terwijl precies dezelfde operaties onder de huidige SORA-methodologie nog als laag risiconiveau worden ingeschat.

Helaas vormt dit alles een extra drempel voor operators om actief te worden in de Specific categorie. Nu was het SORA-proces al erg complex, maar met versie 2.5 dreigt de situatie er niet beter op te worden. Ook is de reikwijdte van deze (grote) verandering in potentie zorgelijk. Het kan leiden tot een ander standpunt over het risiconiveau van ingediende operaties bij de luchtvaartinspectie. Dit zou niet alleen operators met een al lopende aanvraag voor autorisatie, maar zelfs reeds geautoriseerde operators kunnen duperen.

Feedback geven

Ben jij een (door de ILT geautoriseerde) operator of heb je de ambitie om binnen twee jaar in de Specific categorie actief te worden? Dan vragen we jou om mee te doen aan onze enquête. Om onderbouwd feedback te kunnen geven richting de opstellers van de nieuwe SORA (JARUS, een adviesorgaan van EASA) op de nieuwe concept SORA versie 2.5 willen wij graag peilen waar men met wat voor toestellen vliegt.

Als we, met voldoende input vanuit het werkveld, duidelijk kunnen maken dat er óók volop met kleine, lichte toestellen gevlogen wordt in de Specific categorie, dan kan men dit in het definitief maken van de voorgestelde nieuwe SORA niet zomaar negeren.

Waar wij gezamenlijk voor pleiten is de introductie van een extra spanwijdte klasse (< 0,5 meter) in de GRC-berekening. Hier horen dan lagere GRC-scores bij. Zodoende blijft het mogelijk om de meest eenvoudige operaties op een laag risiconiveau (max. SAIL niveau II) te houden. In de enquête kun je aangeven of je ons pleidooi mede wilt ondertekenen. Daarna wordt de feedback begin maart 2023 aan JARUS overhandigd.