Dronetag Mini review: Remote ID-compliant in een handomdraai

Vanaf 1 januari 2024 moet het gros van de drones waarmee wordt gevlogen in Open categorie A1/A2 en in de Specific categorie Remote ID-compliant zijn. Dat wil zeggen dat de drone naast je exploitantnummer ook zijn actuele positie uitzendt. Maar niet alle drones bieden deze functionaliteit. De Dronetag Mini Remote ID-addon brengt daar verandering in: tijd voor een review!

Disclaimer: de Dronetag Mini werd voor deze review ter beschikking gesteld door Dronetag. De review is niet gesponsord.

Digitale kentekenplaat voor drones

Je kunt Remote ID zien als een digitale kentekenplaat voor drones. De techniek is in het leven geroepen om handhavers een instrument te geven om op afstand te kunnen aflezen van wie een bepaalde drone is (aan de hand van het exploitantnummer) en op welke positie en hoogte het toestel vliegt. Daar is in principe geen speciale apparatuur voor nodig: het signaal kan door iedereen worden opgevangen en door middel van een daartoe ontwikkelde smartphone-app worden weergegeven.

Naast identificatie op afstand speelt Remote ID in de toekomst nog een tweede belangrijke rol. Namelijk om de positie van iedere drone die in U-space vliegt kenbaar te maken (ook wel e-conspicuity genoemd). Daarvan is op dit moment nog geen sprake, want er zijn nog geen U-space-zones aangewezen door het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, noch zijn er U-space service providers (USSP’s) actief, maar het zou zomaar kunnen dat bijvoorbeeld het havengebied van Rotterdam binnen een paar jaar de status van U-space-luchtruim krijgt.

Twee varianten

Remote ID is er in twee ‘smaken’. Ten eerste is er Direct Remote ID (DRI), gebaseerd op Wifi- en Bluetoothprotocollen. Dit signaal kan opgevangen worden binnen een straal van een paar honderd meter (Bluetooth) tot een paar kilometer (Wifi) rondom de drone. Daarnaast is er Network Remote ID (NRI). In dit geval wordt het Remote ID-signaal via 4G doorgegeven aan mobiele zendmasten in de buurt. Dit signaal kan via de cloud overal ter wereld worden uitgelezen.

Vanaf 1-1-2024 is het verplicht om in de Open subcategorieën A1 en A2 gebruik te maken van drones met een voorziening voor Direct Remote ID. Heb je een drone met een C1, C2 of C3-label, dan beschikt de drone vanuit de fabriek al over Direct Remote ID. De DJI Mavic 3 bijvoorbeeld zendt van zichzelf Remote ID-signalen uit, ervan uitgaande dat je de firmware-upgrade voor het C1-label hebt geïnstalleerd. In de instellingen hoef je alleen nog maar even het exploitantnummer in te voeren dat je van de RDW hebt gekregen tijdens je registratie als operator.

Vlieg je met een legacy drone zonder Cx-label, zoals een DJI Inspire 2, in de Specific categorie? Dan zul je vanaf 1-1-2024 een addon moeten installeren die het Direct Remote ID-signaal uitzendt. En in de toekomst, zodra er U-space-zones zijn aangewezen, zul je bij vluchten in die zones zelfs Network Remote ID-compliant moeten zijn.  Meer hierover lees je in EU-verordening 2021/664. Met de Dronetag Mini ben je op beide scenario’s voorbereid.

Dronetag Mini

De in Tsjechië ontwikkelde Dronetag Mini (€ 299,-) is een Remote ID-addon die zowel Direct Remote ID als Netwerk Remote ID conform de ​​ASTM F3411 NRI-standaard ondersteunt. Het gaat om een kleine, lichtgewicht (32 gram) module met een interne accu, GPS-ontvanger, barometer, accelerometer en geïntegreerde SIM-kaart. Het apparaatje kan gebruikt worden in combinatie met verschillende drones: je exploitantnummer blijft immers hetzelfde.

De Dronetag Mini kan eenvoudig beheerd worden via de Dronetag-app, beschikbaar voor iOS en Android. Ingebruikname is eenvoudig: app downloaden, een profiel aanmaken, een (of meer) drone(s) toevoegen, de Dronetag Mini inschakelen, de addon pairen via Bluetooth, nog even de firmware updaten als dat nodig is en je bent klaar om de Dronetag Mini in gebruik te nemen.

Tijdens het configureren van de Dronetag voorafgaand aan onze eerste testvlucht duikt een klein probleem op. Het veld waarin je je operator ID (in Nederland ook wel exploitantnummer genoemd) kunt invullen laat zich niet selecteren. Deze bug is overigens net voor het publiceren van deze review verholpen.

Eenvoudig in gebruik

Eenmaal geconfigureerd is de Dronetag Mini bijzonder eenvoudig in gebruik. Het is letterlijk een kwestie van 1 druk op de knop om het apparaatje in te schakelen. Vanaf dat moment wordt je vlucht automatisch gelogd en worden er Remote ID-gegevens uitgezonden. Dat gaat via Bluetooth, en als je een abonnement hebt, ook via 4G. (Bij ingebruikname van de Dronetag Mini krijg je het eerste half jaar gratis, daarna kost het abonnement 15 euro per maand.) Is je vlucht klaar? Dan schakel je het apparaatje simpelweg uit.

De addon is voorzien van 3 statusleds. Deze geven aan of er voldoende satellietontvangst is en of het RID-signaal wordt uitgezonden. Verder is er voorzien in 2 antenne-aansluitingen: één voor een Bluetooth-antenne en één voor een LTE-antenne. Het is niet noodzakelijk om antennes aan te sluiten, tenzij je het bereik wilt vergroten. Een acculading is volgens de fabrikant goed voor zo’n 8-14 uur gebruik, alhoewel de accu tijdens de tests sneller leegraakt. Opladen gaat via mini-USB.

De Dronetag Mini voorziet tenslotte ook nog in de mogelijkheid om aangesloten te worden op een MAVlink-compatible flight controller. In dat geval kan de Dronetag Mini aanvullende informatie vanuit de drone verkrijgen. De DJI A3-controller wordt ook ondersteund.

Uitlezen

Je kunt de Dronetag Mini tijdens een vlucht op 2 manieren uitlezen. Ten eerste via de aan het apparaat gekoppelde Dronetag-app. Je krijgt hierin al je vluchten te zien, live of achteraf gesynchroniseerd vanuit de Dronetag-cloud. Ook is het mogelijk om alerts in te stellen. Zo kun je bijvoorbeeld automatisch een notificatie krijgen zodra er een andere drone in je nabijheid vliegt, je drone de maximale vlieghoogte dreigt te overschrijden of buiten de vooraf ingestelde radius komt.

Een andere manier is om het live uitgezonden signaal van de Dronetag op te pikken met een app zoals Drone Scanner, eveneens ontwikkeld door de maker van de Dronetag. Dit is een FlightRadar24-achtige app die in principe alle DRI-enabled drones die in de buurt vliegen laat zien. Met één opmerking: iPhones kunnen nog niet overweg met de wificomponent van Direct Remote ID, alleen met de Bluetooth-component. Androidtoestellen kunnen wel beide signalen opvangen.

Testvlucht

Een testvlucht met de Inspire 2 met daarop een Dronetag Mini maakt duidelijk hoe eenvoudig het systeem werkt. Drone inschakelen, Dronetag aanzetten, en vliegen maar. In de Dronetag-app is de telemetrie volledig te zien, alsook de status van de Dronetag. Het is na afloop ook mogelijk om het vluchtverloop af te spelen. Het loggen van afzonderlijke vluchten is een kwestie van de Dronetag even uit- en inschakelen. Per vlucht kun je de gelogde gegevens eenvoudig exporteren in het JSON, CSV of KML-formaat.

Dankzij de netwerkconnectiviteit hoeft de Dronetag-app niet actief te zijn tijdens een vlucht om toch te kunnen loggen. De telemetrie wordt immers via het ​​LTE-M en NB-IoT netwerk gesynchroniseerd met de cloudserver van Dronetag, gekoppeld aan het identificatienummer van de gebruiker. Het spreekt voor zich dat dit alleen werkt bij een actieve (betaalde) dataverbinding. De in de cloud opgeslagen vluchtgegevens kunnen na afloop gesynchroniseerd worden met de app.

Drone Scanner

Het Direct Remote ID-signaal dat de Dronetag uitzendt wordt ook zichtbaar in de app Drone Scanner, beschikbaar voor zowel Android als iOS. Het bluetooth-signaal blijkt tot op ca. 200 meter te kunnen worden opgepikt door een iPhone. Ook is het afgelegde traject van de drone te bekijken, samen met het exploitantnummer.

Op zich geeft dat wel een unheimisch gevoel, dat deze data in principe voor iedereen in de buurt te bekijken is. Zeker omdat het vliegpad en daarmee de opstijglocatie ook te zien is. Een gegeven waar dronepiloten zeker aan zullen moeten wennen.

Conclusie

De Dronetag Mini is een ‘digitale kentekenplaat’ voor drones die van zichzelf niet Remote-ID-compliant zijn. De addon is vooral relevant voor drone-operators in de Specific categorie die gebruik maken van legacy drones zonder Cx-label, zoals de DJI Inspire 2. Vanaf 1-1-2024 moeten de drones die men inzet Direct Remote ID-signalen uitzenden, iets wat eenvoudig te realiseren is door de Dronetag op een toestel te bevestigen. Eén Dronetag kan in combinatie met meerdere drones worden gebruikt.

Dronegebruikers in de Open subcategorieën A1 en A2 mogen vanaf 1-1-2024 in principe alleen nog drones met een Cx-label gebruiken, waar Remote ID al onderdeel van uitmaakt. Voor hen is de Dronetag dus minder interessant. Drones zonder Cx-label mogen vanaf die datum alleen nog in Open subcategorie A3 worden gebruikt, uitgezonderd drones <250 gram: die mogen zonder Remote ID gebruikt blijven worden in Open subcategorie A1.

De addon is bijzonder eenvoudig in gebruik en ook het beheer via de Dronetag-app is een fluitje van een cent. Wie gebruik wil maken van Network Remote ID – zodra men in U-space-zones wil gaan vliegen, of vluchten wil loggen via de cloudservice van Dronetag – moet er wel rekening mee houden dat er na de eerste 6 maanden 15 euro betaald moet worden voor de netwerkfunctionaliteit. Daarbij zit er een limiet van maximaal 20 uur per maand op het gebruik van het mobiele netwerk. In de toekomst komen er uitgebreidere abonnementen.

Last but not least is er nog een geinige usecase te verzinnen voor de Dronetag. Namelijk als ‘find my drone’ addon voor FPV-drones. Mocht je drone om wat voor reden dan ook een keer crashen, dan kun je dankzij de Dronetag zeer precies de crashlocatie zien in de app. Dat maakt het zoeken een stuk makkelijker!

Voordelen

• Snel gebruiksklaar, eenvoudige bediening
• Volledig stand-alone
• Compatibel met MAVLink
• Zowel Direct Remote ID als Network Remote ID en daarmee U-space ready
• Ook te gebruiken als ‘find my drone’ addon

Nadelen

• Ingebouwde accu raakt vrij snel leeg
• Network Remote ID brengt abonnementskosten met zich mee
• Nog beperkte ondersteuning voor Direct Remote ID-ontvangst op iOS-devices (maar dat ligt niet aan de Dronetag)

De Dronetag Mini kost 299,- euro en kan besteld worden via https://dronetag.cz/.