Onderzoek toont meerwaarde van drones voor natuurtoezicht aan

Een recent afgerond onderzoek naar de inzet van drones voor natuurtoezicht heeft aangetoond dat deze technologie aanzienlijke voordelen biedt voor toezichthouders. Het onderzoek, uitgevoerd door Jaap van Liebergen, toezichthouder Wet natuurbescherming bij de provincie Overijssel, richtte zich op het verkennen van de potentie van drones in het verbeteren van toezichtsactiviteiten.

Sneller en effectiever handelen

Gedurende de periode van januari 2022 tot en met mei 2023 heeft het onderzoeksteam drones ingezet en onderzocht wanneer en waar er conform regelgeving met deze apparaten gevlogen mag worden. Hoewel de doorlooptijd van het onderzoek enigszins verlengd werd door uitstel van een ministerieel besluit over de vertaling van Europese naar nationale wetgeving, is het onderzoek nu succesvol afgerond en zijn de resultaten bekend.

Een van de belangrijkste conclusies van het onderzoek is dat drones daadwerkelijk meerwaarde bieden voor toezicht. Met behulp van drones kunnen toezichthouders snel en eenvoudig een overzicht krijgen van een specifiek gebied dat onderzocht moet worden. Zelfs moeilijk bereikbare terreinen kunnen efficiënt worden geïnspecteerd vanuit de lucht. Dit geeft toezichthouders een nieuw perspectief en maakt het mogelijk om sneller en effectiever te handelen.

Apparatuur

Voor regulier toezicht wordt de DJI Mini 2-drone, of een vergelijkbaar model, aanbevolen. Met een gewicht van slechts 249 gram voldoet deze drone aan de vereisten voor het vliegen in Open subcategorie A1 en kan op meer locaties worden ingezet dan zwaardere drones.

Opgemerkt wordt dat de smart controller, die een ingebouwd scherm heeft en een hogere beeldkwaliteit biedt, meerwaarde heeft ten opzichte van de standaard controller. De smart controller voorkomt storingen door binnenkomende telefoontjes tijdens het vliegen en elimineert compatibiliteitsproblemen met telefoontoestellen. Dit maakt de bediening van de drone soepeler en efficiënter.

Restricties en randvoorwaarden

Hoewel drones veel voordelen bieden, is een van de conclusies dat niet alle controles met deze technologie kunnen worden uitgevoerd. Voor bepaalde inspecties, zoals het controleren van ondergroei in houtopstanden of sommige delen van N2000-gebieden, is nog steeds de inzet van toezichthouders te voet vereist.

Het onderzoek benadrukt ook dat affiniteit met elektronica, software en drones essentieel is voor toezichthouders die met drones willen werken. Het up-to-date houden van de apparatuur kan een uitdaging zijn, dus het is belangrijk dat degenen die zich bezighouden met toezicht deze vaardigheden bezitten of bereid zijn om ze te ontwikkelen.

Ten aanzien van de naleving van de AVG werd in overleg met een functionaris gegevensbescherming een werkwijze opgesteld voor zowel het vliegen met de drone als voor het opslaan van de beelden.

Verstoring

Normaal gesproken is het niet of beperkt toegestaan om met drones te vliegen in natuurgebieden. Toezichthouders Wet natuurbescherming hebben echter meer bevoegdheden en toegang tot gebieden dan anderen. Voorafgaand aan dit onderzoek werd contact gelegd met terreinbeherende organisaties die N2000-gebieden beheren om hen te informeren dat drones in die gebieden kunnen worden ingezet.

Hoewel het onderzoek naar de inzet van drones voor toezicht positieve resultaten heeft opgeleverd, is het belangrijk om rekening te houden met mogelijke verstoringseffecten. Dit is voor toezichthouders een vanzelfsprekendheid die ook toegepast wordt als een gebied te voet betreden wordt. Het verantwoord gebruik van drones voor toezicht is cruciaal om ervoor te zorgen dat de voordelen ervan niet ten koste gaan van de natuurlijke omgeving die ze juist moeten beschermen. Tijdens de uitgevoerde vluchten als onderdeel van het onderzoek heeft Van Liebergen ervaren dat er geen verstoring optrad.

Conclusie

Al met al toont het onderzoek aan dat de inzet van drones voor toezicht op de Wet natuurbescherming succesvol is gebleken. De positieve ervaringen van de onderzoekers hebben aangetoond dat drones een waardevol instrument zijn in verschillende aspecten van regulier toezicht. Het is nu aan de betrokken instanties om de bevindingen te overwegen en te beslissen over de mogelijke integratie van drones in de standaarduitrusting van groene toezichthouders.

Het volledige rapport met daarin alle bevindingen is hier te bekijken. Coverfoto: Jaap van Liebergen.