Drone neergehaald boven Brits vliegdekschip tijdens bezoek aan Zweden
Medio oktober vorig jaar heeft zich in Göteborg een opmerkelijk incident voorgedaan. Het grootste schip van de Britse marine, HMS Queen Elizabeth, lag afgemeerd in de de haven toen de Zweedse strijdkrachten zich genoodzaakt zagen een ongeïdentificeerde drone neer te halen boven dit beschermde object. Dat heeft Carl-Johan Edström, hoofd van de operationele leiding van de Zweedse strijdkrachten, onlangs bevestigd.
Binnen enkele seconden aangepakt
Het bezoek van het 280 meter lange vliegdekschip met een bemanning van 1.600 personen was onderdeel van het Joint Expeditionary Forces (JEF) defensiesamenwerkingsverband, waar Zweden sinds 2017 lid van is. In september vertrok de HMS Queen Elizabeth vanuit Portsmouth voor de Britse ‘Autumn deployment’.
Onderdeel van de oefening was een bezoek van zeven dagen aan Zweden, waarbij het schip werd afgemeerd in de Skandiahaven in Göteborg. Op een gegeven moment werd een drone gedetecteerd in de tijdelijke no-flyzone boven het havengebied. Deze drone-intrusie werd snel en effectief aangepakt, aldus Edström. Binnen enkele seconden na detectie werd besloten om de drone neer te halen. Hoewel details over de exacte methoden van eliminatie niet werden onthuld, benadrukte hij dat er diverse middelen zijn om drones neer te halen, variërend van energiewapens tot storingsapparatuur.
Onderzoek gaande
Onderzoek naar de herkomst van de drone is nog gaande, maar volgens Edström zijn er geen aanwijzingen dat een vreemde mogendheid betrokken was bij het incident. Details over het mogelijke motief of opzet worden niet openbaar gemaakt. De drone, van ‘bescheiden grootte en gering gewicht’, vormt nog steeds onderwerp van een lopend onderzoek.
Edström vermeldde een vergelijkbaar voorval tijdens de Ace-oefening in de zomer bij de Luleå vliegbasis. Hij benadrukte dat de meeste drone-incidenten in Zweden per ongeluk gebeuren door mensen die niet bewust de wet overtreden. Ook nu is er geen geen enkele aanwijzing dat een vreemde mogendheid achter deze actie zou zitten.
De toenemende rol van drones in conflicten, zoals recent in Oekraïne, onderstreept de noodzaak voor de Zweedse strijdkrachten om hun capaciteiten in het omgaan met dergelijke dreigingen te blijven ontwikkelen. Deze gebeurtenis is een duidelijk signaal dat de strijdkrachten in staat zijn om efficiënt te reageren op onverwachte drone-activiteiten.
Eerder incident
Het is overigens niet voor het eerst dat de HMS Queen Elizabeth wordt aangedaan door een ongewenste drone. In augustus 2017 landde een DJI Phantom op het dek van het schip, nadat de bestuurder ervan een melding had gekregen dat er teveel wind stond. Uit voorzorg liet hij de drone dalen en kwam deze onbeschadigd op het dek terecht. Nadat de man een foto had genomen kon hij de drone weer laten opstijgen en veilig terug vliegen. De drone werd toen niet opgemerkt, maar de dronepiloot besloot om zelf het incident te melden.
De HMS Queen Elizabeth, samen met haar zusterschip de HMS Prince of Wales, vertegenwoordigt de grootste schepen ooit geconstrueerd door de Britse marine. Dit vliegdekschip werd in 2017 in gebruik genomen, gevolgd door de Prince of Wales in 2019. Beide schepen dienen als opvolgers van de vliegdekschepen van de Invincible-klasse.
(coverfoto: Flickr / CC BY-NC Defence Imagery)