Achtergrond

Meldingen van ‘drones’ boven New Jersey lijken gevolg van massahysterie en nepnieuws

In de Amerikaanse staat New Jersey speelt zich een opmerkelijk fenomeen af dat doet denken aan eerdere incidenten van massahysterie rond drones. De afgelopen weken stroomden sociale media vol met vage beelden en video’s van lichtgevende objecten aan de nachtelijke hemel. De objecten werden al snel bestempeld als drones, wat een kettingreactie veroorzaakte van angst, speculatie en politieke reacties. De hysterie slaat nu over naar andere staten. De situatie doet denken aan de chaos rond vliegveld Gatwick in 2018. Maar wat is er écht aan de hand?

Sociale media als brandstof voor paniek

Het begon met een reeks video’s en foto’s van objecten met knipperlichten. Op sociale media werd gespeculeerd dat het om drones ging, wat al snel werd opgepikt door zowel gebruikers als de pers. De beelden waren vaak onscherp, zonder duidelijke bewijzen van drones. Toch namen de berichten over “onverklaarbare fenomenen” in de lucht in korte tijd een vlucht, en hashtags zoals #UAPTwitter, UFOTwitter en #NewJerseyDrones werden trending.

Toen zelfs lokale autoriteiten zoals de politie en defensie melding maakten van deze objecten, kreeg de situatie een nieuwe dimensie. De objecten leken geen duidelijke routes te volgen en verschenen op onverwachte momenten, wat ruimte bood aan allerlei complottheorieën. De mediastorm die volgde voedde deze speculaties alleen maar verder.

Politieke bemoeienis

De hysterie bereikte afgelopen dagen een hoogtepunt toen diverse senatoren en congresleden het Witte Huis opriepen om actie te ondernemen. De meest bizarre theorieën deden de ronde: van Iraanse spionagedrones die vanaf schepen voor de kust zouden opstijgen, tot onbemande Amerikaanse experimenten. Aankomend president Donald Trump heeft zelfs opgeroepen op om alle vermeende drones onmiddellijk uit de lucht te schieten.

Deze oproepen toonden vooral de impact van nepnieuws en paniek op het besluitvormingsproces. Ondanks het gebrek aan concrete bewijzen lijkt de onrust onder de bevolking alleen maar toe te nemen, mede als gevolg van de verklaringen van publieke figuren. Het risico bestaat dat mensen het heft in eigen handen nemen in inderdaad op ‘drones’ gaan schieten, en daarmee het reguliere luchtverkeer in gevaar brengen.

Geen bewijs, wel hysterie

Na weken van speculatie probeert het Witte Huis nu een einde te maken aan de geruchten: er is volgens de regering-Biden geen hard bewijs dat drones verantwoordelijk waren voor de waarnemingen. Ook het Pentagon ontkracht het idee dat er sprake zou zijn van Iraanse spionagedrones. Volgens luchtvaartdeskundigen ging het waarschijnlijk om reguliere luchtvaartuigen zoals vliegtuigen, helikopters en satellieten, die door onervaren waarnemers werden aangezien voor drones.

Maar de verklaringen van het Witte Huis en het Pentagon lijken te laat te komen om de paniek volledig te temperen. Het helpt daarbij niet mee dat veel Amerikanen de federale autoriteiten sowieso niet meer vertrouwen. Meldingen van soortgelijke “drones” beginnen inmiddels ook in andere staten binnen te komen, waaronder de staat New York. Wat begon als een lokaal fenomeen in New Jersey verspreidt zich als een lopend vuurtje door het land.

De parallellen met Gatwick

De situatie in New Jersey roept herinneringen op aan het incident bij Gatwick Airport in 2018, waar het vliegverkeer net voor kerst dagenlang werd stilgelegd vanwege vermeende drones. Destijds werden honderden waarnemingen gerapporteerd, maar jaren later is er nog steeds geen enkel bewijs geleverd dat er toen daadwerkelijk sprake was van drones. Fouten in waarneming, versterkt door mediaberichtgeving, leidden tot een sneeuwbaleffect.

Net als bij Gatwick lijkt ook hier sprake te zijn van een zelfversterkend fenomeen: een onschuldige waarneming wordt opgeblazen door media-aandacht, wat leidt tot meer meldingen en speculaties. Dit resulteert in massahysterie die zelfs autoriteiten onder druk zet om in te grijpen.

De rol van media en ‘experts’

Een belangrijke factor in de verspreiding van de hysterie is de rol van media en zogenaamde experts. Vaak wordt zonder enige technische kennis gespeculeerd over de aard van waarnemingen. Dit zorgt ervoor dat burgers, die weinig vertrouwd zijn met luchtvaart of drones, verkeerde conclusies trekken.

Het fenomeen van massahysterie is in dit geval geen nieuw verschijnsel, maar wordt versterkt door de snelheid en het bereik van sociale media. Waar vroeger lokale geruchten beperkt bleven, kunnen ze nu in een mum van tijd wereldwijd verspreid worden. Het helpt niet mee dat de traditionele media afhankelijk zijn van bezoekersaantallen voor hun advertentie-inkomsten, en om die reden graag meedoen met het aanwakkeren van geruchten.

Een les in kritische waarneming

Hoewel drones steeds vaker worden ingezet voor commerciële en militaire doeleinden, lijkt het erop dat veel meldingen voortkomen uit verkeerde interpretaties van normaal luchtverkeer. Satellieten, vliegtuigen en zelfs heldere sterren worden regelmatig aangezien voor drones.

De situatie in New Jersey toont aan hoe belangrijk het is om kritisch te blijven bij het beoordelen van waarnemingen en mediaberichtgeving. Zonder harde bewijzen kan speculatie leiden tot onnodige paniek en misverstanden, met mogelijk verstrekkende gevolgen, zoals burgers die op luchtvaartuigen gaan schieten.

Voor nu lijkt het verhaal van de “drones boven New Jersey” vooral een les in de gevaren van massahysterie en de kracht van nepnieuws. Het incident illustreert hoe makkelijk perceptie werkelijkheid kan worden in een wereld waar informatie razendsnel verspreid wordt. En uiteindelijk is de dronesector de dupe, want incidenten als deze ondermijnen het publieke vertrouwen in drones en brengen de acceptatie van legitieme toepassingen naar een dieptepunt.

Avatar foto

Wiebe de Jager

Wiebe de Jager (@wdejager) is oprichter van Dronewatch en auteur van de boeken Dronefotografie en Dronevideo's maken. Wiebe is A1/A2/A3 gecertificeerd dronepiloot en beschikt over een exploitatievergunning voor de Specific categorie.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Meld je aan voor onze nieuwsbrief!

Vul hieronder je gegevens in en blijf op de hoogte.

Open nieuwsbrief aanmeldformulier