Privacy-experts: ‘Droneprogramma NYPD is opmaat naar massasurveillance’
Sinds de zomer van 2024 zet de politie van New York (NYPD) in toenemende mate drones in als ‘first responders’ bij 911-meldingen. Dit zogeheten DFR-programma (drones as first responders) moet volgens stadsfunctionarissen bijdragen aan de veiligheid in de stad. Maar privacy-organisaties waarschuwen voor de gevolgen van deze werkwijze, die burgers massaal zou kunnen blootstellen aan ongerichte surveillance.
Toegenomen inzet van drones
De DFR-drones van het type Skydio X10, die de politie van New York sinds een jaar in gebruik heeft, kunnen tot 40 minuten in de lucht blijven en met snelheden tot 72 km/u over stadsblokken vliegen. Uitgerust met krachtige telelenzen kunnen deze drones personen en voertuigen identificeren op afstanden tot 1,3 kilometer. De drones stijgen automatisch op vanuit docking stations en worden vanuit een meldkamer bestuurd. Volgens de NYPD zorgt deze inzet voor snellere en efficiëntere hulp bij noodgevallen.
Critici waarschuwen echter dat de politie niet duidelijk maakt wanneer deze drones precies worden ingezet en of de verzamelde beelden worden gecombineerd met andere surveillancetechnologieën zoals gezichtsherkenning, kentekenlezers en AI-systemen. Volgens privacy-experts dreigt hierdoor een situatie waarin burgers onopgemerkt worden geobserveerd en opgenomen, zonder te weten wat er met die beelden gebeurt.
Beperkte transparantie
In een rapport uit december 2024 stelde de onafhankelijke inspecteur-generaal van de NYPD dat de politie niet “volledig en accuraat” communiceert over het gebruik van drones. Zo werd niet gemeld dat sommige drones beschikken over nachtzicht, thermische beeldvorming, 3D-mapping en zelfs apparatuur om glas te breken.
De NYPD geeft in statistieken slechts brede categorieën aan waarvoor drones zijn ingezet, zonder details over de aard van de meldingen. In de tweede helft van 2024 werden ruim 3.700 dronevluchten geregistreerd, waarvan circa 2.800 als DFR-inzet bij hulpvragen. In heel 2023 gebeurde dat nog maar 564 keer.
Angst voor misbruik
Privacy-experts uiten zorgen over de mogelijkheid dat de NYPD drones inzet zonder duidelijke regels of toezicht. Zo zouden drones gebruikt zijn om over huisfeesten te vliegen bij geluidsoverlast, terwijl het beleid stelt dat drones niet voor “routinepatrouilles” mogen worden ingezet.
Daarnaast blijkt uit praktijkvoorbeelden dat dronebeelden soms worden gebruikt in strafzaken zonder dat het gebruik van de drone is gedocumenteerd. Dit maakt het voor advocaten moeilijk om bewijsmateriaal te controleren en te verifiëren.
‘Opmaat naar grootschalige surveillance’
De NYPD zegt dat drones enkel naar “specifieke prioriteitsincidenten” worden gestuurd en dat beelden slechts 30 dagen bewaard blijven, tenzij deze als bewijsmateriaal dienen. Toch zijn er voorbeelden waarbij drones zijn ingezet om demonstraties te filmen en deelnemers te identificeren, zoals recent gebeurde bij protesten rondom Gaza en Columbia University.
Volgens critici dreigt hierdoor een situatie waarbij inwoners van New York permanent onder toezicht staan. “Mensen zien de drone in de lucht en voelen zich beperkt in hun vrijheid van meningsuiting,” zegt Daniel Schwarz van de New York Civil Liberties Union. Volgens hem is de inzet van drones door de NYPD slechts het begin van een verdere uitbreiding van surveillancetechnologie in grote steden.
Eerdere kritiek
Het is overigens niet voor het eerst dat privacyvoorvechters zich zorgen maken over de inzet van drones door de NYPD: in 2018 klonk er ook al kritiek op de inzet van politiedrones in New York. Toen nog ging het echter om drones die op locatie handmatig door een dronepiloot bestuurd moesten worden.
(Bron: The Record)
