Engelse gemeenten ontdekken drones als nuttig hulpmiddel, maar opschaling blijft uit

Steeds meer lokale overheden in Engeland maken gebruik van drones om hun taken efficiënter en veiliger uit te voeren. Denk aan het inspecteren van bruggen en gebouwen, het opsporen van illegale afvaldumpingen of het monitoren van moeilijk bereikbare gebieden. Toch blijkt uit nieuw onderzoek dat de inzet van drones binnen de lokale overheid gefragmenteerd blijft en sterk afhankelijk is van individuele pioniers. Van een structurele, breed gedragen aanpak is nog geen sprake.

Drones worden al volop ingezet

Het rapport From Ambition to Action, uitgevoerd door onderzoekers van onder meer de Universiteit van Cambridge en de Universiteit van Reading, laat zien dat veel gemeenten drones al inzetten voor praktische toepassingen. Zo gebruiken vrijwel alle geïnterviewde gemeenten drones voor inspecties van infrastructuur, terwijl anderen drones inzetten voor handhaving, bijvoorbeeld bij illegale bebouwing of milieudelicten zoals dumpingen in bossen of langs rivieroevers. Veel van deze vluchten vinden plaats met lichte drones onder de 250 gram, die binnen de Open categorie vallen.

De voordelen zijn volgens betrokken ambtenaren evident: verhoogde veiligheid voor werknemers, betere toegang tot lastig bereikbare plekken, en hoogwaardige beeld- en dataverzameling voor onderbouwing van beleid of juridische procedures.

Veiligheid, tijdwinst en kostenbesparing

Vooral veiligheid wordt als doorslaggevend argument genoemd. Werknemers hoeven bijvoorbeeld niet meer met ladders een dak op of langs drukke wegen te inspecteren. Ook tijdsbesparing is een vaak genoemd voordeel: drones maken het mogelijk om in korte tijd een groot terrein te scannen, bijvoorbeeld bij inspecties van zonnepaneelinstallaties of het vastleggen van biodiversiteit.

Wat kosten betreft zijn gemeenten overwegend positief. Zo kostte een veelgebruikte lichte drone circa 1.000 pond, een bedrag dat volgens een respondent binnen een week was terugverdiend door besparingen op bijvoorbeeld steigers of wegafzettingen. Wel wijzen sommigen op de verborgen kosten, zoals tijd voor opleiding, administratie en data-analyse.

Ondanks deze voordelen blijkt de drone-inzet bij veel gemeenten te steunen op een enkele enthousiaste medewerker. Zodra deze ‘champion’ vertrekt of overbelast raakt, valt het droneprogramma vaak stil. Ook ontbreekt het aan sectorbrede benchmarks of gedeelde werkwijzen. Terwijl sommige gemeenten drones integreren in bestaande CCTV-teams en beleidslijnen, opereren andere nog ad hoc of uitsluitend via ingehuurde dienstverleners.

Potentie voor grootschalige toepassing

Volgens de onderzoekers liggen hier juist kansen. Gemeenten vormen een veilige, schaalbare testomgeving voor dronegebruik. Door gezamenlijke inkoop, kennisdeling en betere aansluiting op lokale opleidingsstructuren kan de drone-inzet professioneler en breder worden uitgerold. Ook kan dronebeleid beter worden ingebed in bestaande beleidskaders, zoals ruimtelijke ordening, toezicht en klimaatadaptatie.

Opvallend is dat er weinig klachten zijn van burgers over het dronegebruik door gemeenten. Toch adviseren de onderzoekers om actiever te communiceren over het doel en de reikwijdte van dronevluchten, bijvoorbeeld via websites of bewonersbrieven. Ook de impact op dieren – roofvogels blijken niet gediend van drones – verdient meer aandacht.

Oproep tot verdere professionalisering

Het rapport roept op tot meer formele inbedding van drones in gemeentelijk beleid en strategie. Gemeenten moeten beter onderbouwde businesscases opstellen, waarin drones niet slechts als technologische gadget worden gezien, maar als volwaardig hulpmiddel bij het uitvoeren van wettelijke taken.

Het volledige rapport is beschikbaar via: https://research.reading.ac.uk/drone-geographies

(coverfoto: Abdul Rahman / Unsplash)