Onderzoek: politie ziet meerwaarde in live dronebeelden, maar stuit op knelpunten

De inzet van drones met live videostreams biedt volgens recent onderzoek een duidelijke meerwaarde voor het politiewerk. Niet alleen geven drones snel en efficiënt een actueel beeld van complexe situaties, ook dragen ze bij aan kostenbesparing, veiligheid en een gerichtere inzet van politiecapaciteit. Toch zijn er nog de nodige technische, juridische en organisatorische randvoorwaarden waaraan moet worden voldaan om dit potentieel volledig te benutten.

Drones als ‘hoogvliegers’ in de openbare orde

Hoewel drones al langere tijd worden ingezet bij de politie, vooral voor forensische opsporing, is het live doorsturen van beelden een relatief nieuwe ontwikkeling. Die blijkt echter van grote toegevoegde waarde bij de handhaving van de openbare orde. Tijdens grootschalige evenementen, rellen of na misdrijven kunnen drones snel en gericht informatie verschaffen. Een voorbeeld uit het rapport: tijdens een festival met tienduizenden bezoekers kon het volledige terrein vanuit de lucht worden gemonitord, waardoor de inzet van zes agenten op de grond voldoende was om incidenten te voorkomen.

Ook bij een demonstratie die uitliep op rellen werden drones succesvol ingezet om verdachten op afstand te volgen, zelfs nadat zij zich hadden vermomd. Pas toen zij hun gezichtsbedekking afnamen, konden ze dankzij de dronebeelden worden geïdentificeerd en later alsnog worden aangehouden.

Voordelen, maar ook uitdagingen

Een ander voordeel van live dronebeelden is dat ze snel overzicht geven bij ongevallen, branden of overstromingen. Ze maken zichtbaar welke gebieden begaanbaar zijn voor hulpdiensten en brengen risico’s snel in kaart. Tijdens een koninklijk bezoek kon dankzij een drone vooraf worden gecontroleerd op verdachte situaties, waardoor de voorbereidingsinzet van de politie drastisch kon worden verminderd.

Toch kleven er ook de nodige beperkingen aan de inzet van live drones. Zo is de videokwaliteit vaak onvoldoende doordat de hoge resolutiebeelden van drones gecomprimeerd moeten worden voordat ze via het Landelijk Operationeel Netwerk kunnen worden verstuurd. Hierdoor zijn opgeslagen livestreams minder scherp dan de originelen op de drone zelf. Idealiter worden die originele beelden later alsnog via een beveiligde vaste verbinding overgezet naar het videomanagementsysteem.

Juridische en organisatorische randvoorwaarden

De juridische kaders voor het gebruik van drones zijn in principe afgeleid van artikel 3 van de Politiewet. Dat betekent dat drones mogen worden ingezet voor opsporing en openbare orde, mits de inbreuk op de persoonlijke levenssfeer beperkt blijft. Structurele observatie is niet toegestaan zonder aanvullende wettelijke basis. Bovendien is het informeren van mensen die mogelijk in beeld komen lastig als een drone op grote hoogte vliegt.

Ook organisatorisch zijn er hobbels. Zo is er een tekort aan opgeleide dronevliegers en ontbreekt in veel regio’s de capaciteit om ad hoc live drone-inzet te ondersteunen. Daarbij komt dat meldkamerpersoneel voorbereid moet zijn op het verwerken van mogelijk schokkende livebeelden, wat psychologische impact kan hebben.

Conclusie: potentie aanwezig, maar geen plug-and-play

Onderzoeker Sander Flight concludeert dat drones met live video een krachtige aanvulling zijn op het bestaande camerainstrumentarium. Ze maken het politiewerk veiliger, efficiënter en effectiever. Maar net als bij andere vormen van live video blijkt uitrollen zonder randvoorwaarden niet haalbaar. Investeringen in techniek, opleiding en juridische borging zijn essentieel om het potentieel van deze technologie te realiseren.